کیست دندان و تفاوت آن با آبسه دندان ؟ 4 نوع کیست دندانی

کیست دندان چیست ؟

کیست‌های دهانی به برآمدگی یا کیسه‌هایی گفته می‌شود که با مایعات گاهاً چرکی پر شده است. کیست‌ها معمولاً در بافت‌های نرم دهان مانند لثه‌ها، لب‌ها و حتی در فضای اطراف دندانی که هنوز از استخوان فک بیرون نیامده است، تشکیل می‌شوند. این توده‌ها معمولاً غیرسرطانی (خوش خیم) هستند، اما می‌توانند گاهاً تهاجمی بوده و باعث ایجاد مشکلاتی برای استخوان و بافت‌های دیگر شوند. در واقع منشأ بروز کیست دهان می‌تواند علت و شیوه درمان آن را مشخص کند. کیست‌های با منشأ دندانی که با نام کیست دندان شناخته می‌شوند از جمله شایعترین انواع کیست‌های دهانی هستند. آنچه در این صفحه می‌خوانید توضیحات کاملی در خصوص ماهیت کیست دندان و دهان، تفاوت آن با آبسه‌ها و انواع آن است.

همانطور که در بخش قبلی گفته شد، کیست‌های دهانی انواع مختلفی دارند ولی در این مقاله به موضوع کیست‌های با منشأ دندانی پرداخته خواهد شد. در تصویر زیر کیست‌های دندان را مشاهده خواهید کرد که چهار نوع شایع آن عبارتند از:

• کیست دنتی ژروس: کیستی است که بر روی تاج دندانی که هنوز رویش پیدا نکرده است، تشکیل می‌شود.
• کیست رویشی: این نوع کیست نیز همانند کیست دنتی ژروس بر روی تاج دندان تشکیل می‌شود با این تفاوت که در بافت نرم لثه‌ای برای دندان در حال رویش (دائمی یا شیری) ایجاد می‌شود. معمولاً در کودکان بیشتر دیده می‌شود.
• کیست رادیکولار: کیستی با منشأ دندانی است که بر روی ریشه دندان تشکیل می‌شود.
• کیست لثه جانبی: این نوع کیست در کنار دندان تشکیل می‌شود.

کیست دندان عقل

دندان عقل معمولا در افراد با سن ۱۰ تا ۳۰ سال شکل می‌گیرد و در اکثر موارد به دلیل نبود جای کافی برای رشد، ناهموار و به طور ناقص در می‌آید. کیست دندان عقل، کیست بسیار بزرگی است که معمولاً اطراف دندان عقل نهفته است.بروز کیست دنتی ژروس یا کیست فولیکولار که در اطراف تاج دندان رویش نیافته رشد می‌کند، در مورد دندان‌های عقل و دندان‌های نیش فک بالا بیشتر دیده می‌شود. بنابراین کیستی که از آن با عنوان کیست دندان عقل نام برده می‌شود کیست جداگانه‌ای نیست و همان کیست فولیکولار اطراف تاج دندان عقل است. طبیعتاً از آنجا که دندان عقل از سایر دندان‌ها بزرگتر است، کیست یا فولیکولی که بر روی تاج دندان شکل می‌گیرد نیز بزرگتر است.

آسیب‌های ناشی از کیست دندان عقل می‌تواند شامل درد، التهاب، تورم، عفونت و شکستگی در فک باشد. بهتر است در صورت تشخیص کیست دندان عقل، به سرعت به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید.

عوارض کیست دندان

کیست دندان اگر سریعا درمان نشود در برخی از موارد حاد منجر به از بین رفتن بخشی از استخوان فک می‌شود و ممکن است باعث به خطر انداختن سلامتی شود در کیست‌های کوچک باتوجه به اینکه علائمی ایجاد نمی‌کند اما ممکن است به سرعت رشد کرده و باعث علائم شدید و حاد شود که عبارتند از:

1. عفونت دندان
2. از دست دادن دندان
3. زایده‌های خوش خیم در فک
4. شکستگی فک

کیست دندان کودک

هنگامی که دندان کودک در حال درآمدن است، این فرآیند ممکن است با برخی مشکلات همراه باشد. یکی از این مشکلات کیست دندان است که در برخی کودکان ایجاد می‌شود. اگر کیست دندان در کودکان درمان نشود، می‌تواند به مشکلات دیگری مانند دندان نهفته و بی‌نظمی دندان منجر شود.

در صورتی که کیست بزرگ شود، ممکن است باعث فشار و درد در منطقه اطراف دندان شود و موجب ایجاد تورم و التهاب در لثه شود. در برخی موارد، ممکن است کیست باعث خراشیدگی بقیه دندان‌ها شود و حتی ممکن است باعث شکستگی شود.

در برخی موارد، پزشک ممکن است به طور موقت داروی ضد التهاب و مسکن به کودک تجویز کند تا نشانه‌های درد کاهش یابد. در مواردی که کیست دندان بسیار بزرگ است و مشکلات دندانی دیگری نیز به همراه دارد، پزشک ممکن است به عمل جراحی توصیه کند.

درمان کیست دندان با جراحی

در برخی موارد، برای برداشتن کیست‌های دندانی از روش‌های جراحی استفاده می‌شود. این روش برای برداشتن کیست‌های بسیار عمیق در فک، که به راحتی از طریق روش آندوسکوپی در دسترس قرار نمی‌گیرند، به کار برده می‌شود. در این روش، یک شکاف در لثه اطراف کیست ایجاد می‌شود و پس از برداشتن کیست، لثه باید به درستی ترمیم شود.

مراحل عمل جراحی

برای انجام این عمل جراحی، بیمار قبل از عمل باید شرایطی را رعایت کند. برای مثال، باید قبل از عمل از خوردن و آشامیدن خودداری کند. همچنین، باید از قبل به پزشک خود اعلام کند که آیا قرص خون‌گیری مصرف می‌کند یا خیر. پس از انجام عمل، بیمار باید به طور منظم به پزشک مراجعه کند تا از رشد نکردن دوباره کیست اطمینان حاصل کند.

درمان کیست دندان با لیزر

جراحی و برداشتن کیست دندانی و لثه‌ای با لیزر، روشی دقیق و موثر برای درمان ضایعات دهانی است که توسط دندانپزشکان استفاده می‌شود. این روش باعث کاهش درد و جای زخم در بیمار می‌شود. لیزر برای درمان برخی از ضایعات دهانی، از جمله زخم‌های آفتی، ورم لنفاوی، همانژیوم و کارسینوم وروکوز استفاده می‌شود.

ماده‌ای جامد، مایع یا گاز معمولاً به عنوان محیط فعال در لیزر استفاده می‌شود. وقتی که انرژی به آن ماده تزریق می‌شود، ذرات آن آزاد می‌شوند و با افزایش شدت منبع انرژی، نوری ساطع می‌شود. این نور با استفاده از سطوحی منعکس شده، به سمت محل مورد نظر هدایت می‌شود.

درمان کیست دندان با عصب کشی

عصب‌کشی دندان یکی از روش‌های درمانی غیرتهاجمی برای کیست دندانی است. اگر کیستی کوچک و نزدیک به ریشه‌ی دندان مرده دارید، احتمال دارد که پس از درمان ریشه‌ی دندان، کیست خود به خود ترمیم شود. این روش درمان بسیار پیچیده بود و حتما نزد متخصص عصب کشی دندان انجام دهید

عصب‌کشی دندان، برای درمان عفونت پالپ دندان (بخش نرم و بافتی دندان) که عفونی شده است، انجام می‌شود. در این روش، پالپ دندان تخلیه شده و برای جلوگیری از عفونت بعدی، محل ایجاد کیست تخلیه و ضدعفونی می‌شود.

مزیت اصلی عصب‌کشی دندان این است که این روش عمدتاً غیرتهاجمی است و در آن هیچ برش بزرگی ایجاد نمی‌شود. این به معنای این است که با انجام این روش، می‌توانید از درد و سایر مشکلاتی که با روش‌های درمانی تهاجمی ممکن است به وجود آیند، جلوگیری کنید.

درمان کیست دندان با کشیدن دندان

درمان کیست دندان ممکن است در برخی موارد، با کشیدن دندان آسان باشد. این روش، زمانی توصیه می‌شود که آندوسکوپی و عمل جراحی نتوانند به درمان کیست دندان کمک کنند. در این موارد، دندان مورد نظر به طور کامل کشیده می‌شود و سپس قسمت‌های مبتلا به کیست دندان تمیز می‌شوند.

پس از کشیدن دندان، قرار است که استخوان مصنوعی در آن ناحیه کاشته شود. این روش باعث پاک شدن کیست دندان و جلوگیری از عود دوباره آن می‌شود. علاوه بر این، برای استفاده از ایمپلنت جدید در آینده، فرایند کشیدن دندان باید به گونه‌ای انجام شود که بعداً بتوان ایمپلنت جدید را به جای دندان کشیده شده کاشت.