انواع محافظ های دهانی (نایت گارد و محافظ دندانی): مزایا و هزینه

فهرست مطالب

• انواع محافظهای دهانی
• تفاوت محافظ دهانی ورزشی و نایت گارد
• انواع محافظ دهانی (نایت گارد)
• ویژگی‌های یک محافظ دهانی خوب
• بهداشت و مراقبت از محافظ دهانی (نایت گارد)

اگر بیمار عادت به دندان قروچه (براکسیسم) داشته باشد، درمان‌های متعددی برای جلوگیری از این عادت مضر و بروز عوارض آن پیشنهاد می‌شود که پرکاربردترین آن‌ها نایت گارد (محافظ دهانی) است. محافظ دهان وسیله‌ای است که بیمار هنگام خواب در دهان می‌گذارد تا تمام نیروهای ناشی از دندان قروچه و روی هم فشار دادن و ساییدن دندان‌ها را به خود جذب کند. این نایت گارد که به صورت سفارشی و براساس تجویز دندانپزشک تهیه می‌شود، با محافظ دندان ورزشی تفاوت دارد. نخستین تفاوت این دو به مواد به کار برده شده در ساخت آن‌ها مربوط می‌شود، اما وجه تمایز اصلی آن‌ها کاربرد متفاوتشان است.

انواع محافظهای دهانی

گارد (محافظ‌‌‌های) دهانی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

نایت گارد

اگر چه هیچ درمانی برای دندان قروچه وجود ندارد، اما با استفاده از نایت گارد می‌توان از دندان‌ها در برابر این عادت مضر مراقبت کرد. نایت گارد تغییر قابل توجهی را در کیفیت خواب و سلامتی بیمار ایجاد می‌کند. مزایای استفاده از نایت گارد عبارت است از:

• محافظت از دندان‌ها در برابر سایش: استفاده از نایت گارد خطر ساییدگی یا ترک خوردن دندان‌ها یا تحلیل رفتن لثه را کاهش می‌دهد.
• بهبود تنفس: نایت گارد مجاری عبور هوا را باز نگه می‌دارد؛ در نتیجه تنفس بهبود می‌یابد و خر و پف شبانه کمتر می‌شود.
• تسکین یا کاهش دادن درد فک
• کاهش صدا دادن فک
• درمان اختلال مفصل فکی ـ گیجگاهی (TMJ): نایت گارد دهان را باز نگه می‌دارد و مشکل قفل شدن فک (تریسموس) را برطرف می‌کند.
• کاهش فشار و استرس

محافظ دهانی ورزشی

گارد ورزشی، گارد دهان و محافظ دهان همه نام‌های مختلف وسیله یکسانی هستند که روی دندان‌ها گذاشته می‌شود تا از آن‌ها در برابر ضربات وارده به صورت و سر محافظت کند. اهمیت استفاده از گارد دهانی را هنگام ورزش کردن دست کم نگیرید. محافظ دهانی معمولاً دندان‌های بالا را پوشش می‌دهد و از آسیب‌های زیر جلوگیری می‌کند:

• لب پر شدن یا شکستگی دندان‌ها
• آسیب دیدن وسایل دندانپزشکی مانند بریس، روکش یا بریج
• آسیب دیدن ریشه دندان
• صدمه دیدن لب‌ها و گونه‌ها
• آسیب دیدن زبان
• شکستگی فک

تفاوت محافظ دهانی ورزشی و نایت گارد

تفاوت ساختاری

• نایت گارد در برابر روی هم فشار دادن و دندان قروچه شبانه از دندان‌ها محافظت می‌کند. نایت گارد باید هر شب یا در کل هنگام خوابیدن استفاده شود، بنابراین برای ساخت آن موادی به کار برده می‌شود که علی رغم ضخامت نه چندان بالا به اندازه کافی محکم باشد تا بتواند از دندان‌ها محافظت کند.
• محافظ دهانی ورزشی وسیله‌ای است که برای ورزشکاران تجویز می‌شود تا در برابر آسیب‌های ناشی از برخورد یا وارد شدن ضربه به صورت از دندان‌ها محافظت کند. این محافظ دندان معمولاً از مواد ضخیم‌تر و به گونه‌ای ساخته می‌شود که کل فک حتی لثه‌ها را بپوشاند تا از دهان به طور کامل محافظت شود.

تفاوت عملکردی

هم نایت گارد و هم محافظ ورزشی با هدف محافظت از دندان‌ها استفاده می‌شود، اما روش حفاظتی هر یک متفاوت است:

• نایت گارد مانع از آن می‌شود که سطوح دندان‌ها در اثر دندان قروچه مداوم ساییده شود.
• محافظ دهانی ورزشی در اصل برای این به کار برده می‌شود که دندان‌ها و دهان در اثر وارد شدن ضربه شدید و ناگهانی آسیب نبیند.

در نتیجه در حالی که نایت گارد از پلاستیک آکریلیکی بادوام ساخته می‌شود تا در برابر دندان قروچه طولانی مدت مقاومت داشته باشد و نشکند، محافظ دهانی ورزشی معمولاً از مواد نرم‌تری ساخته می‌شود تا بتواند نیروی مربوط به ضربه ناگهانی را تحمل کند.

انواع محافظ دهانی (نایت گارد)

دسته‌بندی محافظ دهانی (نایت گارد) بر حسب نحوه ساخت

• گارد دهان سفارشی قالب‌گیری شده: این گارد معمولاً در لابراتوار دندانپزشکی و براساس قالب گرفته شده ساخته می‌شود. گارد سفارشی بیشترین محافظت ممکن را ارائه می‌دهد، چون هر گارد مختص وضعیت منحصر به فرد هر بیمار ساخته می‌شود. با این حال ساخت گارد سفارشی زمان‌بر است و گارد حجیم و بسیار گران است.
• گارد دهان سفارشی بدون قالب‌گیری: بهترین محافظ پس از گارد سفارشی نوع جدیدتری است که به صورت سفارشی اما بدون قالب‌گیری ساخته می‌شود. این نوع محافظ از مواد متخلخلی ساخته می‌شود که عبور هوا و آب را ممکن می‌کند و در عین حال از استحکام بالایی برای محافظت کردن از دندان‌ها برخوردار است.
• گارد دهان سفارشی بجوشان و گاز بگیر: گارد دهانی بجوشان و گاز بگیر" boil and bite" از مواد ترموپلاستیک ساخته می‌شود و بهتر از محافظ‌های آماده روی دندان‌ها می‌نشیند. محافظ در آب داغ قرار داده می‌شود تا نرم شود، سپس داخل دهان قرار داده می‌شود تا با فشار انگشت و زبان شکل دندان‌ها را به خود بگیرد.
• گارد دهان آماده: این محافظ را می‌توان از داروخانه و یا به صورت آنلاین خریداری کرد. این محافظ چندان راحت نیست و غالباً حجیم است، اما از بقیه گاردها ارزان‌تر است.

دسته‌بندی محافظ دهانی (نایت گارد) بر حسب جنس و میزان پوشش

• نایت گارد با پوشش کامل کل دندان‌های بالا و پایین را می‌پوشاند. این گارد تاثیری بر بایت و بستن دهان ندارد و از دندان‌ها در برابر دندان قروچه محافظت می‌کند.
• نایت گارد با پوشش جزئی فقط بعضی دندان‌های مشکل ساز را پوشش می‌دهد. این نوع گارد دندان قروچه و روی هم فشار دادن فک‌ها را کاهش می‌دهد، اما بر بایت نیز قدری اثر می‌گذارد.
• نایت گارد سخت بادوام تر است و انتخابی مناسب برای افرادی است که عادت به دندان قروچه شدید دارند.
• نایت گارد نرم راحت‌تر و مناسب بیمارانی است که دندان قروچه ملایم دارند.
• تغییر موقعیت بایت: بعضی از نایت‌ گاردها، با پوشش جزئی یا کامل، با هدف تغییر موقعیت بایت طراحی می‌شوند. این نوع نایت گارد روی دندان‌ها قرار می‌گیرد و سپس به تدریج تغییر داده می‌شود تا دندان‌ها را به روش خاصی حرکت دهد.

ویژگی‌های یک محافظ دهانی خوب

یک محافظ دهانی خوب باید از ویژگی‌های زیر برخوردار باشد:

• بادوام
• راحت و در عین حال جذب دندان‌ها
• خوب ماندن در دهان
• تمیز کردن آسان
• مختل نکردن تنفس و بلع
• مختل نکردن گفتار
• نبستن مجراهای تنفسی
• محافظ باید ضخامت کافی، حدود 4 میلی‌متر، داشته باشد تا بتواند از دندان‌ها در برابر تحمیل فشار و نیرو محافظت کند.

بهداشت و مراقبت از محافظ دهانی (نایت گارد)

•  گارد دهان را پس از هر بار استفاده با آب گرم (نه داغ) و صابون بشویید و بگذارید در معرض هوا خشک شود.
•  گارد دهان را هر چند وقت یک بار با دهانشویه ضدعفونی کنید.
•  نایت گارد را در جعبه پلاستیکی با تهویه مناسبی نگهداری کنید که چند سوراخ روی آن ایجاد شده است.
•  نایت گارد را در معرض تابش مستقیم نور خورشید یا در خودرو دربسته یا در جعبه داشبورد قرار ندهید. حرارت به محافظ آسیب می‌زند.
•  قبل از هر بار استفاده از گارد مطمئن شوید که در وضعیت مناسبی قرار دارد.
•  از دندانپزشک بخواهید تا نایت گارد را نیز در ویزیت‌های دوره‌ای بررسی کند.
•  نایت گارد آسیب‌دیده را تعویض کنید.
•  نایت گارد کودک را هر 12 تا 18 ماه یک بار عوض کنید، حتی اگر محافظ به ظاهر مشکلی نداشته باشد. دندان‌های جدید و در حال رشد باعث می‌شود که گارد دیگر کاملاً اندازه نباشد.
• متورم شدن غدد لنفاوی
•  نایت گارد کودک را هر 12 تا 18 ماه یک بار عوض کنید، حتی اگر محافظ به ظاهر مشکلی نداشته باشد. دندان‌های جدید و در حال رشد باعث می‌شود که گارد دیگر کاملاً اندازه نباشد.