پوسیدگی دندان چیست؟ | جلوگیری و درمان دندان خراب

پوسیدگی دندان چیست؟ | جلوگیری و درمان دندان خراب

پوسیدگی دندان و درمان دندان خراب

عناوین

مهم‌ترین منشا درد‌های دندانی، پوسیدگی دندان است که امکان بروز آن در تمامی سنین وجود دارد. این بیماری دندانی از سطح دندان شروع شده و می‌تواند به مغز دندان نیز برسد و حتی عصب دندان را دچار اختلال کند. دندان‌ها به دلیل آناتومی خاصی که دارند دارای شیارها و حفره‌هایی هستند که میکروب‌ها و ذرات غذایی به راحتی می‌توانند در آن‌ها نفوذ کرده و باعث خراب شدن دندان‌ها شوند. تشخیص این‌ که دندان پوسیده شده است یا خیر برای عموم افراد سخت است. اما مهم‌ترین دلیلی که باعث می‌شود فرد برای پوسیدگی دندان به دندانپزشک مراجعه کند تغییر رنگ شیارهای دندانی به رنگ سیاه است. از آنجایی که پوسیدگی دندان گاهاً بدون علامت است معاينه مرتب دندان‌ها می‌تواند تأثير زيادی در پيشگيری از پوسيدگی و تشخيص زودهنگام آن داشته باشد.


پوسیدگی دندان چیست؟

مراحل درمان دندان خراب و پوسیده

پوسیدگی دندان یا خرابی دندان به چه معناست؟

پوسیدگی دندان (Tooth decay) به معنای آسیب به سطح دندان یا مینای دندان است. خرابی دندان زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها در دهان اسیدهایی بسازند که به مینای دندان آسیب وارد کنند.

زمانی که فرد مواد قندی و شیرین می‌خورد پلاک‌های دندانی مواد اسیدی تولید می‌کنند که به دلیل چسبندگی پلاک‌ها، این اسیدها با دندان در تماس خواهند بود و به مرور زمان باعث آسیب دیدن مینای دندان می‌شوند. اگر این فرایند ادامه پیدا کند پوسیدگی به بافت دندان رسیده و عصب را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

پلاک دندان چیست؟

پلاک دندان (Dental Plaque) نوعی باکتری چسبنده و شفاف است که دائماً بر روی دندان‌ها شکل می‌گیرد. توجه داشته باشیم که این لایه باید هر روز از سطح دندان‌ها پاک شود. زیرا پلاک دندان تجمعی از میکروب ها و باکتری‌ های زنده است که به میکروب‌های دهان کمک می‌کند که به سطوح مختلف دهان فرد بچسبد و مشکلاتی را برای سلامت دندان‌ها به وجود بی‌آورد.


علت پوسیدگی و خرابی دندان چیست؟

دلایل عمده بروز پوسیدگی دندان مصرف غذاهای شیرین است. به طوری که اگر شخصی پس از مصرف غذاهای شیرین مسواک نزند یا از نخ دندان استفاده نکند دندان‌های او در معرض پوسیدگی قرار می‌گیرند.

به همین دلیل است که دندانپزشکان همیشه توصیه می‌کنند که بهداشت دهان و دندان باید رعایت شود.

غذاهایی که حاوی شکر و نشاسته هستند، باعث می‌شوند که پلاک موجود روی دندان‌ها چسبناک‌تر شود. در صورتی که پلاک بیش از چند روز روی دندان‌ها باقی بماند، کم کم سفت و سخت می‌شود و تبدیل به ماده‌ای می‌شود که تارتار نام دارد. زمانی که باکتری موجود در پلاک و تارتار، شکر موجود در دهان را به اسید تبدیل می‌کند، این اسید باعث خوردگی دندان می‌شود. استرپتوکوکوس موتانس و استرپتوکوک سوبرینوس باکتری‌هایی هستند که بیش از همه با کربوهیدرات‌هایی مانند سوکروز، فروکتوز و گلوکز ترکیب می‌شوند و تولید اسید می‌کنند. این اسید باعث نرم شدن و خوردگی بافت سخت دندان می‌شود و به مرور زمان یک حفره یا سوراخ روی دندان (پوسیدگی دندان) به وجود می‌آید. بهداشت ضعیف دندان، خشکی دهان و کاهش بزاق دهان از علل‌های دیگر پوسیدگی دندان است.

علائم پوسیدگی دندان چیست؟

خرابی دندان معمولاً هیچ علائم اولیه‌ای ندارد و این موضوع دلیل اهمیت مراجعه منظم به دندانپزشکی را آشکار می‌کند. با مراجعه به دندانپزشکی و رادیوگرافی دوره‌ای، می‌توان پوسیدگی دندان را در مراحل اولیه تشخیص داد و پیش از پیشرفت بیشتر پوسیدگی دندان، آن را درمان کرد.

با پیشرفت پوسیدگی دندان، آسیب به ریشه‌ی دندان نزدیک‌تر شده و باعث درد دندان می‌شود. این درد به تدریج بیشتر شده و به‌خصوص در در معرض گرما، سرما، غذاها و نوشیدنی‌های شیرین شدت پیدا می‌کند. در صورتی که حفره‌ی ایجاد شده در دندان تا ریشه گسترش پیدا کند، می‌تواند باعث شکسته شدن قسمتی از دندان شود که در نتیجه یک سوراخ بزرگ و قابل رویت بر روی دندان به وجود می‌آید. ممکن است دندان نسبت به قرار گرفتن در معرض فشار در هنگام جویدن غذا، حساس شود. بوی بد دهان یا احساس مزه‌ی بد در دهان نیز از دیگر علائم پوسیدگی دندان‌ها هستند. پوسیدگی دندان‌های جلو بیشتر قابل رویت است و به شکل لکه‌های قهوه‌ای‌ رنگ یا سیاه‌ رنگ روی دندان دیده می‌شود و نمای بدی به دندان‌ها می‌دهد.

تشخیص پوسیدگی دندان


روش‌های درمان پوسیدگی دندان
اینفوگرافیک انواع روش‌های درمان پوسیدگی دندان

درمان پوسیدگی دندان

درمان پوسیدگی دندان با توجه به میزان آسیب دیدگی دندان متفاوت است. در صورتی که پوسیدگی در سطح کمی از مینای دندان باشد، ممکن است با پاک کردن و تمیز کردن محل پوسیدگی، سپس ترمیم و پر کردن دندان، مشکل برطرف شود. اما در صورتی که پوسیدگی به میزان زیادی پیشرفت کرده باشد، نیاز به درمان ریشه یا عصب کشی وجود دارد. در این روش، بخش پوسیده دندان از داخل دندان خارج شده و ریشه دندان نیز درمان می‌شود. علاوه بر این، در صورت پیرشفت بیش از حد پوسیدگی در دندان و عدم عصب کشی آن، دندان به طور کامل از بین رفته و باید کشیده شود.

درمان‌های دارویی برای پوسیدگی دندان:

معمولاً پوسیدگی دندان را لازم است با مراجعه به دندانپزشک، با ترمیم دندان و یا با عصب کشی دندان درمان نمود. با این وجود مصرف برخی از داروها برای تسکین درد و یا کاهش تورم در کنار درمان کلینیکال تجویز می‌شود. از جمله این درمان‌های دارویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. داروهای ضد درد: داروهایی مانند ایبوپروفن و آسپرین ممکن است به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
  2. داروهای ضد باکتری: از داروهایی مانند آموکسیسیلین و پنی سیلین برای درمان عفونت‌های باکتریایی دندان استفاده می‌شود.

ترمیم دندان (پر کردن دندان)

در صورتی که پوسیدگی دندان در مرحله مینای دندان تشخیص داده شود و هنوز آسیب به بافت‌های موجود در پالپ دندان نرسیده باشد، می‌توان با ترمیم دندان (پر کردن دندان) آن را درمان نمود. برای ترمیم دندان‌هایی که شدیدا آسیب دیده‌اند از روکش استفاده می‌شود. در این روش، قسمت آسیب دیده‌ی دندان تراشیده می‌شود و روی قسمت باقی‌مانده از دندان یک روکش قرار داده می‌شود. روکش‌ دندان ممکن است فلزی یا از جنس پراسلین یا ترکیبی از این دو باشند. در صورتی که پوسیدگی دندان باعث از بین رفتن مینای دندان (پوشش سخت روی دندان) شده باشد و حفره‌ای در دندان ایجاد کرده باشد، دندانپزشک شما ابتدا قسمت نرم دندان در محل پوسیدگی را جدا می‌کند و سپس داخل حفره‌ی ایجاد شده را با مواد مخصوص پر می‌کند.


عصب کشی دندان پوسیده و خراب

عصب کشی دندان

زمانی که پوسیدگی و یا عفونت به پالپ و ریشه دندان رسیده باشد، دیگر ترمیم به تنهایی کافی نبوده و لازم است درمان ریشه انجام شود. در این روش، پزشک ریشه دندان را باز می‌کند و با استفاده از ابزارهای خاصی، بافت‌های پوسیده را بریده و ریشه را تمیز می‌کند. در صورتی که ریشه‌ی دندان دچار آسیب شده باشد، ممکن است به درمان عصب کشی نیاز باشد. متخصص عصب کشی، عصب داخل دندان را خارج کرده و به جای آن، دندان را با مواد مخصوص پر می‌کند و سپس روی دندان روکش قرار می‌دهد. در صورتی که میزان آسیب دندان چنان زیاد باشد که قابل بازیابی و ترمیم نباشد، ممکن است دندان کشیده شود.


کشیدن دندان

در مواردی که پوسیدگی دندان بسیار شدید باشد و آسیب بسیار زیادی به دندان وارد شده باشد، در نهایت به اجبار باید برای جلوگیری از گسترش عفونت به سایر دندان‌ها، دندان آسیب دیده کشیده شود. از دست دادن یک دندان می‌تواند بر شکل و همچنین عملکرد دندان‌های اطراف تاثیرگذار باشد، بنابراین بعد از کشیدن دندان، برای جایگزین کردن آن باید از روش‌هایی از جمله ایمپلنت، بریج و یا دندان مصنوعی استفاده می‌شود.

نقل قول درباره درمان خرابی و پوسیدگی دندان
نقل قول درباره درمان خرابی و پوسیدگی دندان

سوالات متداول پوسیدگی دندان

آیا وجود یک دندان خراب باعث پوسیدگی سایر دندان‌ها می‌شود؟

دندان خراب و پوسیده شده سبب ورود میکروب به داخل بزاق دهان می‌شود و همین مسئله سبب گسترش پوسیدگی به سایر دندان‌ها خواهد شد. در نتیجه باید در اسرع وقت دندان خراب را ترمیم نمود و در صورت عدم امکان ترمیم دندان پوسیده، آن را کشید تا از خرابی سایر دندان‌ها جلوگیری نمود.

چه بیماری‌هایی سبب پوسیدگی دندان می‌شود؟

به طور کلی بیماری‌هایی که سبب خشکی بزاق دهان شود، می‌تواند باعث افزایش احتمال پوسیدگی دندان‌ها شود. از جمله این افراد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
افرادی که به صورت ژنتیک بزاق دهانشان کمتر ترشح می‌شود.
افرادی که به بیماری‌های خود ایمنی مانند شوگرن مبتلا هستند.
افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند.
افرادی که تحت درمان شیمی درمانی یا پرتو درمان قرار گرفتند.


پوسیدگی دندان عقل

دندان عقل به عنوان آخرین دندان در قوس دندانی، از سایر دندان‌ها دیرتر رشد می‌کند. بنابراین زمانی که سایر دندان‌ها رشد کرده است، معمولاً فضای کافی برای رشد دندان عقل وجود ندارد؛ در نتیجه احتمال نهفته شدن دندان عقل بسیار زیاد است. اگر دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته باشد باید آن را طی جراحی از داخل لثه خارج نمود. حال در شرایطی که دندان عقل رویش کامل داشته و از لثه خارج شده باشد، بحث پوسیدگی آن نیز مطرح می‌شود. بسیاری از افراد این سوال را دارند که آیا لازم است درمان پوسیدگی و ترمیم دندان عقل انجام شود یا خیر؟

در پاسخ به این سوال بهتر است بدانید که پاسخ به این سوال کیس به کیس فرد به فرد متفاوت است. طبق نظر متخصصان دندانپزشکی عمدتاً به دلیل نهفتگی دندان و یا عدم ایفای نقش در جویدن غذا، دندان عقل ارزش درمان پوسیدگی ندارد. با این وجود در موارد محدودی در صورتی که دندان عقل رویش کامل داشته باشد و همچنین در جویدن غذا نیز نقش داشته باشد می‌توان به سراغ درمان پوسیدگی دندان عقل رفت.

درمان پوسیدگی دندان عقل

پوسیدگی دندان در دوران بارداری و شیردهی

بسیاری از مادران نگران از دست دادن کلسیم و در نتیجه از بین رفتن دندان‌های خود در دوران بارداری و شیردهی هستند. در نتیجه این تصور وجود دارد که در این دوران احتمال پوسیدگی دندان مادر بسیار زیاد است. بهتر است بدانید که تنها علت پوسیدگی و خراب شدن دندان، تجمع غذا در اطراف دندان و عدم رسیدگی به آن است؛ در نتیجه بارداری و شیردهی به خودی خود نمی‌تواند عامل پوسیدگی دندان باشد. با این وجود چرا برخی از مادران در این دوران دچار خرابی دندان می‌شود؟ فایل صوتی زیر را با دقت گوش کنید تا پاسخ این سوال را بدانید.


جلوگیری از پوسیدگی و خراب شدن دندان

مراقبت از دندان‌های شیری

دندان‌های طبیعی سرمایه‌ای است که باید در حفظ و نگهداری از آن‌ها از همان دوران کودکی اقدام نمود. شاید بسیاری از والدین تصور می‌کنند که نیازی نیست به وضعیت پوسیدگی دندان‌های شیری توجه نمود؛ این تصور کاملاً غلط بوده و و همین بی‌توجهی می‌تواند منجر به افتادن زود هنگام دندان شیری کودک شود. دندان‌های شیری وظیفه حفظ و نگهداری فضای لازم برای رشد دندان‌های دائمی را دارند؛ بنابراین با زود افتادن دندان شیری، نظم دندان‌های دائمی به هم می‌ریزد و در نتیجه لازم است با صرف هزینه و قرار دادن فضانگهدارنده‌ها، فضای لازم برای رشد دندان دائمی را حفظ نمود.

رعایت بهداشت دهان و دندان

منظور از بهداشت دهان و دندان، مسواک کردن دندان‌ها حداقل دوبار در روز، کشیدن نخ دندان حداقل یکبار در روز و تمیز کردن تخصصی دندان‌ها در مطب دندانپزشکی (جرمگیری دندان‌ها) هر شش ماه یکبار و معاینه شدن توسط دندانپزشک و بررسی وضعیت دندان با کمک تصاویر رادیوگرافی می‌باشد.

مراقبت‌های غذایی

  • > کاهش میزان قند مصرفی – خصوصا نوشیدنی‌های شیرین، می‌تواند در پیشگیری از بروز پوسیدگی دندان موثر باشد. بهتر است بعد از خوردن غذاهای چسبنده، دندان خود را مسواک بزنید و دهان خود را بشویید.
  • > توصیه می‌شود که غذاهای شیرین و چسبنده مانند میوه‌های خشک را به جای این که به عنوان میان‌ وعده مصرف کنید، همراه با وعده‌های اصلی غذا میل کنید. اجتناب از خوردن میان‌ وعده‌های متعدد در طول روز، نخوردن شکلات و شیرینی و خوشبوکننده‌های شیرین نیز می‌تواند در جلوگیری از تشکیل اسید در دهان شما (که منجر به پوسیدگی می‌شود) موثر باشد.
پیشگیری از پوسیدگی دندان
جلوگیری از پوسیدگی دندان با فیشور سیلانت
  • > انجام فیشور سیلانت برای پیشگیری از پوسیدگی دندان نیز بسیار موثر است. فیشور سیلانت برای کودکان و بعد از این که دندان‌های آسیای آن‌ها درآمد، انجام می‌شود. فیشور سیلانت به صورت یک پوشش نازک پلاستیک مانند روی سطح دندان‌های آسیا است که از تشکیل پلاک بر روی دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
  • بهترین سن انجام فیشور سیلانت سه سال ابتدایی رویش دندان‌های دائمی است. در این سنین شیارهای دندانی بسیار آسیب‌پذیرتر هستند و در نتیجه احتمال پوسیدگی دندان‌ها نیز بیشتر خواهد شد.

تاثیر فلوراید بر پوسیدگی دندان

فلوراید در واقع یکی از موثرترین عوامل در پیشگیری از پوسیدگی دندان است. فلوراید با بهبود ساختار دندان و جلوگیری از تشکیل لکه‌های سفید و سوراخ‌های دندان که نشانگر شروع پوسیدگی هستند، موجب کاهش احتمال ابتلا به پوسیدگی دندان می‌شود. همچنین، فلوراید می‌تواند فرایند بازسازی و جوان‌سازی سلول‌های دندان را نیز تسریع کند و از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. در واقع، فلوراید به عنوان یک ماده پیشگیرانه در برابر پوسیدگی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد و اگر به درستی استفاده شود، می‌تواند بهبودی محسوسی در وضعیت دندان‌ها به دنبال داشته باشد.

مراجعه حضوری برای درمان پوسیدگی دندان در شمال تهران

اگر ساکن مناطقی همانند نیاوران، اقدسیه، زعفرانیه، جردن، شریعتی، میرداماد، پاسداران و سایر محله‌های این مناطق هستید و قصد مراجعه به یک کلینیک تخصصی دندانپزشکی برای درمان پوسیدگی دندان در شمال تهران را دارید، می‌توانید به مطب شریعتی سیمادنت مراجعه نمایید.

آدرس: تهران، شریعتی، بین میرداماد و ظفر، خیابان منظرنژاد، ساختمان پزشکان منظرنژاد، طبقه 3، واحد 11

کلینیک شریعتی سیمادنت

"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد

Hidden
Hidden
مراجعه به کدام کلینیک برای شما مناسب تر است :
Hidden
Hidden
آیا شما بیمار جدید هستید :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden

مراجعه حضوری برای درمان دندان خراب در غرب تهران

کلینیک دندانپزشکی سیمادنت شعبه‌ای دیگر نیز در غرب تهران داشته و در نتیجه اگر ساکن مناطقی همانند صادقیه، ستارخان، مرزدارن، جنت آباد، سعادت آباد یا حتی کرج هستید و قصد مراجعه به یک مرکز تخصصی دندانپزشکی جهت درمان دندان پوسیده خود را دارید، می‌توانید به مطب ستارخان سیمادنت مراجعه نمایید.

آدرس: تهران، خیابان ستارخان، بین خیابان شادمهر و بهبودی، ساختمان پزشکان ستارخان، طبقه ۵

کلینیک سیمادنت ستارخان

"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد

Hidden
Hidden
مراجعه به کدام کلینیک برای شما مناسب تر است :
Hidden
Hidden
آیا شما بیمار جدید هستید :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden

نظرات :  

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سیما دنت
مشاوره آنلاین
سیمادنت
تماس با ما
سیمادنت
تماس با ما
سیمادنت
دریافت نوبت