ترمیم و درمان شکستگی یا ترک دندان

متخصص ارتودنسی

دکتر داودیان

فهرست مطالب

• چگونه از شکستن دندان خود آگاه شویم؟
• چرا دندان ترک مي‌خورد؟
• تشخیص
• شکستگی و ترک‌خوردگی دندان چگونه درمان می‌شود؟
• چگونه می‌توان از شکستگی و ترک خوردن دندان جلوگیری کرد؟
• هزینه درمان شکستگی و ترک‌خوردگی دندان چقدر است؟

برای ترمیم و درمان شکستگی یا ترک دندان باید گفت جويدن غذا مي‌تواند باعث تکان خوردن قطعه‌هاي شکسته دندان شما شود که در نتيجه آن، مغز دندان (پالپ) تحريک مي‌شود. همچنين هنگامی‌که نيروي گاز گرفتن آزاد مي‌شود، ترک دندان به‌سرعت بسته مي‌شود و يک درد شديد و تيز ايجاد مي‌کند. در نهايت مغز دندان آسيب مي‌بيند و درد و ناراحتي دندان به يک درد مداوم تبديل مي‌شود و حتي هنگامی‌که در حال جويدن غذا هم نباشيد، اين درد شديد وجود خواهد داشت. این احتمال وجود دارد که ترک‌خوردگی دندان باعث بروز عفونت در بافت مغز دندان شود. این عفونت می‌تواند به استخوان و لثه‌های اطراف دندان نیز سرایت کند و مشکلات بیشتری برای دندان به وجود آورد. 

برای مطالعه مقاله معرفی بهترین متخصص ارتودنسی کلیک کنید.

چگونه از شکستن دندان خود آگاه شویم؟

شکستگی و ترک خوردن دندان، می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد که از مهم‌ترین آن‌ها درد شدید در هنگام جویدن غذا و احتمالاً در هنگام آزاد کردن فشار گاز گرفتن، و نيز احساس درد در هنگامی‌که دندان شما در معرض دماهاي خيلي گرم يا خيلي سرد قرار مي‌گيرد، مي‌باشد. در بسياري از موارد ممکن است درد به‌صورت مقطعي شدت بگيرد و دوباره متوقف شود و در نتيجه دندانپزشک نتواند به‌راحتی محل دنداني که باعث درد و ناراحتي شده است را تشخيص دهد.

چرا دندان ترک مي‌خورد؟

عوامل بسياري مي‌تواند باعث شکستگي يا ترک خوردن دندان شود که مهم‌ترين آن عبارت است از:

• خرد کردن مواد سخت با دندان که مي‌تواند باعث وارد آمدن فشار بسيار زيادي بر روي دندان شود.
• پُر کردن دندان در حجم زیاد که می‌تواند باعث ضعیف شدن دندان شود.
• جویدن یا گاز گرفتن اجسام سخت مانند یخ، آب‌نبات، هسته میوه‌ها یا استخوان گوشت
• وارد آمدن ضربه محکم به چانه یا فک پایینی
• بیماری‌های لثه درصورتی‌که منجر به آسیب‌دیدگی استخوان شود. این عامل می‌تواند احتمال بروز شکستگی در محل ریشه دندان را نیز افزایش دهد.
• تغییرات ناگهانی دمای دهان

تشخیص

تشخیص علائم شکستگی دندان غالباً به‌سادگی امکان‌پذیر نیست. دندانپزشک ابتدا یک معاینه کامل از دهان و دندان‌های شما به عمل می‌آورد و بیشتر بر روی دندان مورد نظر متمرکز می‌شود. ممکن است دندانپزشک از یک ابزار تیز به نام اکسپلورر برای یافتن محل ترک‌خوردگی دندان استفاده کند و وضعیت لثه‌ها در اطراف دندان را نیز بررسی کند تا بتواند هرگونه آسیب‌دیدگی یا حالت غیرمعمول را در آن تشخیص دهد. همچنین ممکن است دندانپزشک از دندان شما عکس اشعه ایکس بگیرد، هرچند که این نوع عکس معمولاً ترک‌خوردگی را نشان نمی‌دهد.

ممکن است دندانپزشک شما از یک ابزار مخصوص برای تست کردن دندان از نظر وجود شکستگی و ترک استفاده کند. این وسیله شبیه به یک مسواک بدون پرز است که وقتی شما آرواره‌ها را برای گاز گرفتن بر روی هم قرار می‌دهید، این وسیله بر روی یک قسمت از دندان قرار داده می‌شود. اگر در این حالت شما احساس درد داشته باشید، پس به‌احتمال‌زیاد همان دندانی که در حال تست شدن است، دچار ترک‌خوردگی می‌باشد.

برای مشاهده جدیدترین قیمت و هزینه ارتودنسی لطفا کلیک کنید.

شکستگی و ترک‌خوردگی دندان چگونه درمان می‌شود؟

حالت‌های بسیار زیادی از شکستگی و ترک‌خوردگی دندان وجود دارد. روش درمانی و نتیجه حاصل از آن برای دندان شما به نوع، موقعیت و شدت شکستگی یا ترک روی دندان بستگی دارد.

ترک‌های خطی

ترک‌های خطی، ترک‌های ریزی هستند که فقط قسمت خارجی مینای دندان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این ترک‌ها در دندان‌های بالغ، بسیار شایع هستند. ترک‌های خطی، حالت بسیار سطحی و کم‌عمق دارند و هیچ‌گونه دردی ایجاد نمی‌کنند، بنابراین در صورت بروز آن‌ها جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد.

شکستگی به‌صورت برآمدگی نوک‌تیز

هنگامی‌که یک تکه از سطح جونده دندان که اغلب در اطراف پرکردگی‌ها می‌باشد، دچار شکستگی می‌شود، این نوع شکستگی را تحت عنوان برآمدگی نوک تیز می‌نامند. برآمدگی‌های نوک‌تیز خیلی به‌ندرت باعث آسیب دیدن مغز دندان می‌شوند و معمولاً درد زیادی هم ایجاد نمی‌کنند. دندانپزشک می‌تواند محل این شکستگی را مجدداً پُر کند یا دندان آسیب‌دیده را روکش کند تا در برابر آسیب‌دیدگی بیشتر محافظت شود.

اگر یکی از دندان‌های شما ترک‌خورده باشد و شما در هنگام نفس کشیدن از راه دهان و یا نوشیدن مایعات سرد احساس درد می‌کنید، یک گاز استریل یا پارچه تمیز و مرطوب را گاز بگیرید تا درد آن کمی تسکین پیدا کند و فوراً به مطب دندانپزشک مراجعه کنید. دقت کنید که هرگز برای تسکین درد دندان از داروهای مسکن خوراکی یا موضعی (مانند آنبسول) و یا پمادهای مسکن استفاده نکنید و از قرار دادن آسپرین بر روی محل دردناک نیز اکیداً خودداری کنید.

ترک خوردن دندان

ترک خوردن دندان به معنی آن است که یک ترک از روی سطح جونده مینای دندان به‌صورت عمودی به سمت ریشه دندان امتداد پیدا کند. ممکن است این ترک‌خوردگی باعث جدا شدن دندان به قطعه‌های مجزا نشود، هرچند که به‌تدریج به سمت پایین پیشروی می‌کند. تشخیص زودهنگام ترک دندان اهمیت بسیار زیادی در نجات دادن آن دارد. اگر ترک‌خوردگی به داخل مغز دندان گسترش پیدا کرده باشد، ممکن است بتوان دندان را از طریق درمان ریشه (عصب‌کشی) ترمیم کرد و یک روکش برای جلوگیری از گسترش بیشتر ترک دندان بر روی آن قرار داد.

اما اگر ترک‌خوردگی به قسمت زیر خط لثه امتداد یافته باشد، این دندان دیگر قابل درمان نخواهد بود و نمی‌توان آن را حفظ کرد، بلکه باید کشیده شود. به همین دلیل است که تشخیص و درمان زودهنگام ترک‌خوردگی دندان اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر در زمان مناسب نسبت به درمان دندان ترک‌خورده اقدام نشود، ترک آن مرتباً پیشرفت می‌کند و وضعیت دندان وخیم‌تر می‌شود تا جایی که نهایتاً دندان آسیب‌دیده از بین خواهد رفت. بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام برای حفظ و نجات این دندان‌ها بسیار ضروری است.

شکستگی دندان

 شکستگی دندان غالباً در نتیجه پیشرفت کردن یک ترک‌خوردگی در طول مدت زمان زیاد به وجود می‌آید. شکستگی معمولاً با یک ترک عمیق که دندان را به قطعه‌های مجزا تبدیل می‌کند، شناسایی می‌شود. دندان شکسته را نمی‌توان حفظ کرد، اما اینکه بتوان قسمتی از دندان شکسته را حفظ کرد یا خیر، به موقعیت و شدت ترک‌خوردگی که باعث شکستگی دندان شده است، بستگی دارد. در برخی از موارد می‌توان از درمان اندودانتیک برای نجات قسمتی از یک دندان شکسته استفاده کرد.

شکستگی عمودی ریشه دندان

شکستگی یا ترک‌خوردگی عمودی از قسمت ریشه دندان شروع می‌شود و به سمت بالا به‌طرف سطح جونده دندان گسترش پیدا می‌کند. این نوع از شکستگی غالباً علائم و نشانه‌های مشخصی ایجاد نمی‌کند و ممکن است تا مدتی تشخیص داده نشود. شکستگی‌های عمودی ریشه دندان غالباً هنگامی تشخیص داده می‌شوند که استخوان و یا لثه اطراف دندان دچار عفونت شود. درمان این نوع از شکستگی ممکن است از طریق کشیدن دندان آسیب‌دیده انجام شود، اما در برخی از موارد می‌توان از جراحی اندودانتیک برای حفظ دندان آسیب‌دیده و حذف قسمت‌های شکسته آن استفاده کرد.

چگونه می‌توان از شکستگی و ترک خوردن دندان جلوگیری کرد؟

اگرچه ترک خوردن دندان به‌طور کامل قابل پیشگیری نیست، اما با انجام برخی از اقدامات و رعایت چند نکته می‌توان حساسیت دندان در برابر شکستگی و ترک خوردن را تا حد زیادی کاهش داد:

• از جویدن مواد سخت مانند یخ، دانه‌های سفت ذرت و انتهای خودکار و مداد خودداری کنید.
• از شکستن و خرد کردن اجسام سخت با دندان خود اکیداً خودداری کنید.
• اگر در هنگام خواب، دندان قروچه دارید و دندان‌های خود را به روی هم فشار می‌دهید، از دندانپزشک بخواهید که یک محافظ دهانی یا وسیله مناسب دیگر برای محافظت از دندان‌های شما تجویز کند.
• هنگامی‌که ورزش‌های تماسی که احتمال برخورد در آن‌ها زیاد است، انجام می‌دهید حتماً از محافظ دهانی یا ماسک محافظ صورت استفاده کنید.

هزینه درمان شکستگی و ترک‌خوردگی دندان چقدر است؟

هزینه دقیق درمان به نوع درمانی که شما نیاز دارید بستگی دارد. ممکن است به خاطر عوارض جانبی احتمالی که به علت شکستگی یا ترک‌خوردگی دندان به وجود آمده و نیاز به درمان دارد، درمان شما هزینه بیشتری داشته باشد. شما می‌توانید قبل از شروع درمان از دندانپزشک یا تیم پزشکی خود بخواهید که یک برنامه درمانی و جزئیات مربوط به هزینه آن را به‌صورت مکتوب به شما ارائه کند.