عصب کشی دندان یا درمان ریشه چیست؟ (همراه با فیلم و عکس)
1403-03-01
1403-03-01
پوسیدگی، بیماری و آسیبهای وارده به دندان (و پالپ درون آن)، میتواند منجر به از دست رفتن دندان شود. با این حال، با پیشرفت درمانهای دندانپزشکی و تکنولوژیهای مدرن، امروزه دندانها شانس بیشتری برای نجات یافتن پیدا میکنند. به عنوان مثال، درمان ریشه یا روت کانال تراپی یا همان عصب کشی دندان که توسط متخصص درمان ریشه انجام میشود، مجموعهای از درمانهاییست که با برطرف کردن عفونت پالپ، به نجات دندان آسیب دیده کمک شایانی میکند.
در این مقاله ابتدا با پالپ دندان و علت عفونت آن آشنا خواهید شد و در ادامه درباره عصب کشی دندان و مراحل آن توضیحات کاملی خواهید خواند.
سطحیترین لایه دندان مینا نام دارد. این لایه سفید، سفت و سخت است. در زیر این لایه، عاج یا دنتین قرار دارد که نرمتر از مینا و بسیار حساس است. در داخلیترین بخش دندان نیز اتاقک پالپ وکانالهای دندان هستند.
در داخل این اتاقک و ریشه، بافتهای نرم و زنده دندانی شامل عروق خونی، اعصاب و بافت همبند قرار دارند که در مجموع با نام پالپ شناخته میشوند. در اصطلاح به پالپ، مغز دندان نیز گفته میشود. پالپ دندان دارای بافتی ژل مانند است و از 75 درصد آب + 25 درصد مواد آلی تشکیل شده.
زمانی که این بخش از دندان به هر دلیلی دچار عفونت شود، علائم آزاردهندهای بروز میکنند که دندان درد شایع ترین این علائم است. در صورت عدم درمان به موقع این عفونت با درمانهای ریشه دندان یا عصب کشی دندان، احتمال آسیب رسیدن به دندان و حتی از دست رفتن آن وجود خواهد داشت.
اصلیترین علت عفونت دندان، ورود باکتریها به داخل پالپ است. باکتریها معمولاً به دنبال هر یک از شرایط زیر، به پالپ دسترسی پیدا میکنند:
برای مطالعه مقاله معرفی بهترین متخصص ارتودنسی و ویژگیهای آن کلیک کنید.
با تجربه هر کدام از مشکلات فوق حتما به یک متخصص درمان ریشه مراجعه کنید.
با داشتن هر کدام از علائم زیر، احتمالاً نیاز به درمان ریشه یا روت کانال تراپی خواهید داشت:
با تجربه هر کدام از علائم فوق باید درمان ریشه خود را قبل از آنکه دیر شود شروع کنید.
امروزه خدمات درمانی مربوط به دندان بیش از هر زمان دیگر گسترش پیدا کرده است و افراد زیادی در سراسر جهان به انجام آن میپردازند. در طی فرایند عصب کشی دندان عقل، ارتباط عصبهای دندانی با مغز قطع میشود تا احساس درد برای فرد ایجاد نشود. با توجه به اینکه دندان عقل بیشترین آسیب را برای شما به دنبال دارد، معمولا عصب کشی بیشتر برای دندان عقل شما انجام خواهد شد.
با وجود اینکه دندان عقل در بسیاری از افراد مشکلاتی ایجاد میکند، اما با مراجعه به متخصص عصب کشی دندان میتوان این مشکلات را رفع کرد. متخصصین عصب کشی دندان، با انجام عملیات عصب کشی دندان عقل، به از بین بردن علائم درد و عفونت موجود در دندان کمک میکنند و با حفظ سلامت دندانهای اطراف آن، به پیشگیری از مشکلات بیشتر کمک میکنند. همچنین، این متخصصین میتوانند با بررسی و تشخیص صحیح مشکلات دندان عقل، روشهای درمانی مختلف را ارائه دهند و بهترین گزینه را برای درمان مشکلات دندانی فراهم کنند.
در بسیاری از موارد پزشک متخصص عصب کشی دندان تشخیص به برداشتن دندان عقل می دهد زیرا وجود آن می تواند آسیب های بسیار زیادی به شما وارد کند. البته این نسخه برای همه افراد پیچیده نمی شود زیرا برخی از آن ها به دندان عقل نیاز دارند. در چنین شرایطی دندانپزشک متخصص عصب کشی دندان ترجیح می دهد که دندان شما حفظ شود. در نهایت با استفاده از روش عصب کشی درد شما التیام پیدا می کند و به زندگی عادی خود برخواهد گشت. به صورت کلی انجام عصب کشی دندان عقل با توجه به ساختار خاصی که در آن دیده می شود کار سختی است.
یکی از مهمترین مشکلاتی که در زمینه دهان و دندان وجود دارد این است که فرد بهداشت فردی خود را رعایت نمی کند. این بدان معناست که برخی افراد فکر می کنند با انجام عصب کشی دیگر نیازی به مسواک زدن ندارند. این فکر بسیار اشتباه است زیرا عدم رعایت بهداشت می تواند مشکلات آنها را تشدید کند. با این حساب بعد از انجام عصب کشی، حتما برنامه ویژه ای برای مسواک زدن داشته باشید تا دچار مشکلات متعددی نشوید. بعد از اینکه کار عصب کشی شما به اتمام رسید، بهتر است که تا ساعت ها از خوردن مواد غذایی سفت خودداری کنید. در این زمان حتما از مایعات استفاده کنید.
اندودنتیکس (Endodontics) یا ریشه درمانی یکی از تخصصهای اصلی دندانپزشکی است که بر پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریهای پالپ دندان تمرکز دارد. اندودنتیستها ارائه دهندگان اصلی درمانهای روت کانال تراپی یا عصب کشی دندان هستند. اندودنتیستها برای درمان ایمن و موثر بیماران خود، نیاز به آموزش تخصصی در درمان ریشه دارند و از فناوریهای پیشرفته و مدرنی مانند تصویربرداری دیجیتال و میکروسکوپیک استفاده میکنند.
دکتر جولهر به عنوان یک دندانپزشک و جراح تمامی درمانهای دندانپزشکی مخصوصاً عصب کشی (درمان ریشه) را در کلینیک سیمادنت انجام میدهند.
به جز متخصصان درمان ریشه، بسیاری از دندانپزشکان عمومی نیز میتوانند روت کانالتراپی انجام دهند. با این حال آنها در درمان تخصصی ریشه دندان، آموزش پیشرفته و اصولی نمیبینند. برخلاف اندودنتیستها، دندانپزشکان عمومی در خوشبینانهترین حالت، ممکن است روزانه تا 2 بیمار که نیازمند عصب کشی دندان هستند را ویزیت و درمان کنند. (آمار حدودی است)
با توجه به روند عصب کشی گاها پیش میآید در طول درمان ریشه، دندان دچار مشکلاتی از قبیل عفونت یا ضایعه شود. عموماً ممکن است این مشکل بر اثر سهل انگاری و پاکسازی نادرست دانپزشک رخ دهد، در این صورت نیاز به درمان مجدد ریشه یا اصطلاحاً ریاندو خواهد بود. در درمان ریشه دندان، پاکسازی، فرمدهی و آماده سازی کانال ریشهها توسط متخصص درمان ریشه انجام میشود.
پالپکتومی به معنای حذف کامل عصب و عروق دندان در قسمت تاج و ریشه است. این درمان میتواند برای دندانهای شیری و دائمی انجام شود. با این حال، موادی که برای پر کردن فضای تخلیه شده در دندانهای شیری و دائمی استفاده میشوند با یکدیگر متفاوت هستند. مواد پرکننده در دندانهای شیری قابلیت جذب دارند و همراه با تحلیل ریشه دندان شیری جذب شده و به زودی از بین میروند، تا دندان شیری آماده جایگزینی شود. اما مواد پرکننده در دندانهای دائمی غیر قابل جذب و همیشگی هستند.
اصطلاح پالپوتومی به معنای تخلیه جزئی تاج دندان است که در آن، فقط بخشی از اعصاب و عروق دندان تخلیه میشوند و فضای آن با مواد پر کننده پر میشود. بخش ریشه دندان در این درمان تحت تأثیر قرار نمیگیرد. این درمان عموماً برای دندانهای شیری به کار میرود که اعصاب و عروق را به صورت جزئی تخلیه میکنند. اما در مورد دندانهای دائمی، باید به صورت کامل اعصاب را تخلیه کرد. با این حال، در شرایط اورژانسی، پالپوتومی موقت برای دندان دائمی انجام میشود و در آینده، درمان ریشه دندان به صورت کامل انجام میشود.
اپیکواکتومی به درمانی گفته میشود که در آن دندان قبلاً عصب کشی شده است، اما به دلایل مختلف ریشه دندان دچار ضایعه و عفونت گردیده است. در این مواقع، اگر امکان انجام درمان ریشه مجدد وجود داشته باشد، عصب کشی، تخلیه و پاکسازی کانالهای ریشه مجدداً انجام میشود. اما به هر دلیلی که امکان عصب کشی مجدد وجود نداشته باشد، از طریق اپیکواکتومی قسمت عفونی انتهایی ریشه توسط جراحی بریده و خارج میشود تا مابقی ریشه همراه با دندان حفظ میگردد.
دریافت مستقیم نوبت درمان ریشه
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
اولین مرحله درمان ریشه بیحس کردن دندان است. اینکار تضمین میکند که شما در طول عمل روت کانال تراپی درد یا احساس ناراحتی نداشته باشید. پس از اعمال بیحسی، دندانپزشک از یک محافظ کوچک برای تمیز، خشک و ایزوله نگهداشتن دندان مورد نظر در طول درمان استفاده میکند.
برای مشاهده جدیدترین و بروزترین هزینه ارتودنسی کلیک کنید.
پس از آنکه بیحسی به طور کامل اعمال شد، اندودنتیست سوراخ کوچکی از طریق سطح جونده دندان ایجاد میکند. این سوراخ یا حفره که با دقت بسیار بالایی ایجاد میشود، دسترسی متخصص به اتاقک پالپ و ریشه دندان را فراهم میکند.
پس از ایجاد دسترسی به اتاقک پالپ، متخصص با دقت تمام بافتهای نرم را از داخل دندان جدا و خارج میکند. اندودنتیست سپس با استفاده از ابزارهای کوچک و ظریفی به نام فایل کانالهای ریشه را کاملا تمیز کرده و شکل میدهد. در همین مرحله، داخل کانالها را به خوبی شستشو داده و کاملا ضدعفونی میکنند تا تمام باکتریهای موجود در محل از بین بروند و دوباره عفونت ایجاد نکنند.
شستشو و تمیز کردن کامل ریشهها که به اتمام رسید، آنها را با ماده مخصوصی به گوتا پرکا مهر و موم میکنند. این ماده به صورت دائمی داخل ریشهها قرار میگیرد. در نهایت روی گوتا پرگا نیز با مواد پر کردنی، دندان را تا انجام ترمیم دائمی، موقتا پر میکنند.
پس از تکمیل فرآیند عصب کشی دندان، در یک جلسه دیگر برای انجام فرآیند نصب روکش دندان یا پر کردن دائمی آن، به نزد دندانپزشک، مراجعه خواهید کرد.
هرچند که در طول عصب کشی دندان دردی تجربه نخواهد شد، اما پس از آن و با از بین رفتن اثر بیحسی، ممکن است درد خفیفی احساس کنید. این درد به راحتی قابل کنترل است و بسته به بیمار، داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن برای چند روز اول پس از درمان توصیه خواهد شد.
از آنجا که پس از روت کانال تراپی هنوز ترمیم دائمی (معمولا روکش) قرار داده نشده است، بهتر است از خوردن، جویدن یا گاز گرفتن غدا با دندانی که درمان شده خودداری کنید. تا زمانی که روکش آماده نشده با سمتی که تحت درمان بوده، غذا نجوید. اما به محض دریافت روکش، میتوانید مانند سابق با هر دو طرف غذا بجوید. همچنین بسیار مهم است که از مصرف غذاهای چسبناک یا سفت و سخت خودداری کنید و تا زمان بهبودی کامل دندان، فقط غذای نرم بخورید.
اندودنتیستها توصیه میکنند پس از درمان ریشه دندان روال روزانه بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه همچنان ادامه داشته باشد. البته اطراف دندانی که درمان شده تا زمان بهبودی نسبی نباید با فشار و یا مسواک نامناسب تمیز شود.
پس از بهبود کامل دندان، بهتر است که به طور منظم تحت چکاپ و ویزیت دندانپزشک قرار بگیرید. بنابراین مانند سابق هر 6 ماه یکبار برای ویزیت به کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنید. همچنین علاوه بر معاینات منظم جرمگیری دندان را نیز فراموش نکنید. درباره جرمگیری در صفحه “0 تا 100 جرمگیری” اطلاعات مفیدی ارائه شده که خواندن آن میتواند برای شما نیز مفید باشد.
بسته به فاکتورهای مختلف محدوده قیمت درمان ریشه میتواند نسبتا گسترده باشد. در سال 1400 هزینه عصب کشی دندان به صورت حدودی بین 500 تا 2 میلیون و 900 هزار تومان باشد. برخی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر روی هزینه این درمان عبارتند از:
اگر عفونت به موقع تشخیص داده شود میتوان با درمان ریشه، دندان را نجات داد. حتی در برخی موارد در صورتی که درمان ریشه قبلی شکست خورده باشد، میتوان مجددا عصب کشی دندان انجام داده و دندان را حفظ کرد.
چنانچه شدت عفونت زیاد باشد و روشهای معمولی درمان ریشه هم پاسخگو نباشد 2 درمان جایگزین برای روت کانال تراپی وجود دارد. اولی جراحی ریشه دندان یا اپیکواکتومی است. در این جراحی عفونت عود شده انتهای ریشه دندان و اطراف آن برداشته می شود. درباره این جراحی به صورت مفصل در صفحه “0 تا 100 اپیکواکتومی” توضیحاتی ارائه داده ایم در صورت تمایل به آن صفحه مراجعه بفرمایید.
همچنین در مواردی ممکن است درمان ریشه و حتی جراحی اپیکواکتومی پاسخگو نباشد که در نهایت اقدام به کشیدن دندان می کنیم. در واقع زمانی که به هیچ روشی نتوانیم دندان را حفظ کنیم به جهت درمان اصولی عفونت و حفظ استخوان و لثه دندان را خارج می کنیم. برای آشنایی با نحوه “کشیدن دندان با جراحی و بدون جراحی” نیز روی لینک مشخص شده کلیک بفرمایید.
برای درمان ریشه در دندان هایی که تنها یک ریشه دارند معمولا 30 تا 60 دقیقه زمان نیاز است. هرچه تعداد ریشه ها بیشتر شود قاعدتا طول درمان نیز بیشتر می شود و می تواند تا 90 دقیقه نیز ادامه داشته باشد.
بیشتر مردم قبل از شروع درمان بیحسی موضعی دریافت می کنند. دندانپزشک یا متخصص ترمیم ریشه، اطراف دندانی که نیاز به عصب کشی دارد را بیحس می کند و شما هیچ دردی در طول پروسه احساس نخواهید کرد. در برخی موارد نیز ممکن است علاوه بر بی حسی بیمار با حالت سدیشن به خواب می رود. (زمانی که عمل نسبتا تهاجمی باشد و یا بیمار مضطرب باشد، معمولاً چنین اقدامی صورت میگیرد) .
مراجعان زیادی به صورت روزانه برای درمان عصب کشی دندان به سیمادنت مراجعه میکنند. زیرا ما در تمام کلینیکهای خود:
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
از آنجا که انجام هریک از اقدامات دندانپزشکی برای درمان ریشه دندان ممکن است به چندین دفعه مراجعه حضوری به کلینیک دندانپزشکی نیاز داشته باشد، شما باید علاوه بر در نظر گرفتن میزان تخصص دندانپزشکان مورد نظر، بعد مسافت را نیز مد نظر قرار دهید. در نتیجه اگر ساکن مناطقی همانند نیاوران، اقدسیه، زعفرانیه، جردن، شریعتی، میرداماد، پاسداران و سایر محلههای این مناطق هستید و قصد مراجعه به یک کلینیک تخصصی دندانپزشکی برای عصب کشی دندان در شمال تهران را دارید، میتوانید به مطب شریعتی سیمادنت مراجعه نمایید.
آدرس: تهران، شریعتی، بین میرداماد و ظفر، خیابان منظرنژاد، ساختمان پزشکان منظرنژاد، طبقه 3، واحد 11
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
کلینیک دندانپزشکی سیمادنت شعبهای دیگر نیز در غرب تهران داشته و در نتیجه اگر ساکن مناطقی همانند صادقیه، ستارخان، مرزدارن، جنت آباد، سعادت آباد یا حتی کرج هستید و قصد مراجعه به یک مرکز تخصصی دندانپزشکی جهت درمان ریشه دندان خود را دارید، میتوانید به مطب ستارخان سیمادنت مراجعه نمایید.
آدرس: تهران، خیابان ستارخان، بین خیابان شادمهر و بهبودی، ساختمان پزشکان ستارخان، طبقه ۵
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد