زمان و علائم دندان درآوردن نوزاد | علت دیر درآمدن دندان شیری

زمان و علائم دندان درآوردن نوزاد | علت دیر درآمدن دندان شیری

دیر در آمدن دندان شیری

عناوین

دندان در آوردن دورانی دشوار است هم برای نوزادی که درد را تحمل می‌کند و هم برای والدینی که شاهد رنج کشیدن فرزند دلبندشان هستند. نوزاد بیشتر گریه می‌کند، آب از دهانش سرازیر است و بدخلق و آشفته می‌شود. ناراحتی دندان درآوردن، خواب کودک را نیز مختل می‌کند. با این حال اکثر نوزادان دوران رویش دندان شیری را بدون تحمل علائم ناراحت کننده پشت سر می‌گذارند. در ادامه علاوه بر ترتیب رویش دندان‌های شیری، توصیه‌هایی ذکر شده است که با رعایت آن‌ها توسط والدین، این دوران را راحت‌تر و بدون روبرو شدن با مشکلات قابل توجه و کج خلقی نوزاد پشت سر گذاشت.

دندان شیری چیست؟

دندان‌های شیری به دندان‌هایی گفته می‌شود که وظیفه حفظ فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی را برعهده دارند. دندان‌های شیری از زمان جنینی در داخل لثه رشد کرده و از حدود 6 ماه بعد از تولد به مرور از لثه خارج می‌شوند. به طور کلی هر کودک حدود 20 دندان شیری دارد که 10 دندان در فک بالا و 10 دندان در فک پایین رشد می‌کند. دندان‌های شیری تا حدود 3 سالگی به طور کامل رشد کرده و از لثه خارج می‌شوند.

اهمیت دندان شیری

پیش از این که فک به اندازه کافی برای جایگیری تمام دندان‌های دائمی بزرگ شود به دندان نیاز دارند. بنابراین دندان‌های شیری به معنای واقعی حکم شروع کننده را دارند. دندان‌های شیری علاوه بر اینکه که فضای مورد نیاز جهت رویش دندان‌های دائمی در قوس فکی را ایجاد می‌کنند، سبب می‌شوند که کودک بتواند غذا بخورد و صحبت کند. گاهی واژه دندان‌های کودکی نیز به سیستم دندانی شیری اطلاق می‌شود. دندان‌های شیری نیز به اندازه دندان‌های دائمی دارای اهمیت هستند. دندان‌های شیری با رشد کردن دندان‌های دائمی به بیرون رانده می‌شود.

در آمدن دندان شیری کودک

ترتیب در آمدن دندان شیری کودکان

زمان درآمدن دندان کودک

نخستین دندان معمولاً در 6 ماهگی درمی‌آید. دو دندان پیشین فک پایین (نیش مرکزی) معمولاً اولین دندان‌هایی هستند که از لثه بیرون می‌زنند. پس از آن دو دندان پیشین فک بالا درمی‌آید. تمام 20 دندان شیری اکثر بچه‌ها تا سن سه سالگی درمی‌آید. افتادن دندان‌های شیری در بازه سنی 3 تا 5 سالگی رخ می‌دهد تا فضا برای رویش دندان‌های دائمی ایجاد شود.

ترتیب رویش دندان‌های شیری

  • دو دندان جلویی فک پایی
  • دو دندان جلویی فک بالا
  • دندان‌های نیش جانبی فک بالا
  • دو دندان نیش جانبی فک پایین
  • دندان‌های آسیای بزرگ اول (مولر اول)
  • دندان‌های نیش
  • دندان‌های آسیای بزرگ دوم

علائم درآمدن دندان شیری کودک

احتمالاً شما نمی‌توانید دندان در حال رویش را ببینید، اما نوزاد دندان درآوردن را حس می‌کند و نشانه‌های درآمدن دندان را بروز می‌دهد. در ادامه نشانه‌ها و علایم دندان درآوردن کودک شرح داده شده است:

1. گاز گرفتن بیش از معمول

نوزاد هر چیزی که در دسترسش باشد از قاشق پلاستیکی گرفته تا اسباب‌بازی یا سینه مادر را گاز می‌گیرد. هر چند کودک بیش از هر چیزی به جویدن اشیاء پلاستیکی سفت علاقه نشان می‌دهد. البته لوازم متنوعی از اسباب‌بازی‌های گوناگون وجود دارد که مخصوص دندان در آوردن طراحی شده‌اند.

2. ترشح بیش از اندازه آب دهان

سرازیر بودن آب دهان نوزاد تازه متولد شده طبیعی است، چون نوزاد هنوز در حال یادگیری بلعیدن آب دهان است. در روزهای قبل از دندان درآوردن ترشح آب دهان دوباره شروع می‌شود و در بعضی موارد اصلاً متوقف نمی‌شود، چون بدن در این دوران آب دهان زیادی را برای لغزنده کردن لثه‌های برآمده و حساس تولید می‌کند.

3. بدخلق شدن کودک به ویژه شب‌ها

علائم دندان درآوردن باعث می‌شود نوزادی که مانند فرشته‌ها شب تا صبح را در کمال آرامش می‌خوابید، چند بار در شب بیدار شده و گریه کند. نوزاد غالباً در ساعات آرام شب که چیزی حواسش را پرت نمی‌کند، درد دندان درآوردن را بیشتر احساس می‌کند.

4. اختلال‌های الگوی خواب

نوزاد معمولاً به دلیل ناراحتی دندان درآوردن کمتر می‌خوابد، صبح‌ها زودتر بلند می‌شود و همه را بیدار می کند تا با او همدردی کنند!

علائم در آمدن دندان کودک
اینفوگرافیک علائم در آمدن دندان کودک -1
نشانه های در آمدن دندان کودک
اینفوگرافیک نشانه های در آمدن دندان کودک-2

5. تب، حساسیت پوستی، سرفه و اسهال

اگر چه برخی پزشکان موافق نیستند، اما بسیاری از مادران در روزهای قبل از درآمدن دندان متوجه تب خفیفی در فرزندانشان می‌شوند. به علاوه چون بزاق بیشتری دور دهان می‌ریزد، حساسیت و ساییدگی پوستی مشاهده می‌شود، همچنین کودک به علت جمع شدن آب دهان در انتهای گلو سرفه می‌کند. برخی کودکان حتی دچار اسهال و حساسیت به پوشک نیزمی‌شوند.

6. کاهش اشتها

نوزادی که از درد دندان دراوردن رنج می‌برد، معمولاً میلی به غذا خوردن ندارد، به خصوص این که غذا نقاط دردناک و حساس لثه را تحریک می‌کند. سعی کنید تا جایی که می‌توانید علی‌رغم میل کودک به او غذا بدهید. چنانچه مصرف کالری فرزندتان کاهش چشمگیری داشت، حتماً با پزشک تماس بگیرید.

7. کشیدن گوش‌ها و مالیدن چانه و گونه‌ها

نوزادان معمولاً راه‌های موثری برای تسکین خود پیدا می‌کنند، که یکی از آنها ماساژ دادن است. نوزاد با کشیدن و مالش دادن اطراف فک فشار متقابلی را ایجاد می‌کند که درد و ضربان را تا حدی آرام می‌کند.


تأخیر دندان درآوردن کودک تا چه زمانی طبیعی است؟

چه زمانی باید به دندانپزشک اطفال مراجعه کرد؟

همانطور که پیشتر ذکر شد معمولاً بین 6 تا 12 ماهگی زمان طبیعی شروع درآمدن و رویش دندان‌های شیری کودکان است. سرعت درآمدن دندان‌های تمام نوزادان یکسان نیست، بنابراین اگر اولین دندان کودک در سه ماهگی درآمد یا بالعکس تا 12 ماهگی اثری از جوانه زدن دندان نبود، جای نگرانی نیست.

با این وجود اگر تا 13 ماهگی هنوز دندان شیری کودک رشد نکرده است حتماً با دندانپزشک متخصص کودکان مشورت داشته باشد. دندانپزشک اطفال وضعیت دهان و لثه کودک را بررسی کرده و علت و راه حل درآمدن دندان کودک را مشخص خواهد کرد.

دیر در آمدن دندان شیری کودک

دریافت مشاوره با دندانپزشک متخصص اطفال سیمادنت

"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد

Hidden
Hidden
مراجعه به کدام کلینیک برای شما مناسب تر است :
Hidden
Hidden
آیا شما بیمار جدید هستید :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden


دلیل دیر درآمدن دندان شیری

لازم است پیش از هر توضیحی، مشخص شود که دیر در آمدن دندان شیری دو دلیل متفاوت دارد: 1. عدم تشکیل دندان 2. عدم بیرون آمدن دندان از داخل لثه

در بسیاری از موارد زمانی که والدین به دلیل درنیامدن دندان شیری به دندانپزشک کودکان مراجعه می‌کنند، تنها مشکل بیرون نیامدن دندان از داخل لثه است و دندان شیری به درستی تشکیل شده است. از سویی دیگر هم در برخی موارد ممکن است به طور کلی یک یا چند دندان‌های شیری در داخل فک تشکیل نشده باشد.

ژنتیک

معمولاً در صورت تاخیر در دندان درآمدن کودکان، می‌توان علت را در ژنتیک و ارثی که از والدین خود می‌برد پیدا کرد. در صورتی که دندان‌های شیری هر یک از والدین و یا هر دوی آن‌ها در درآمده باشد، به احتمال زیاد دندان کودک نیز در رویش خواهد کرد.

تغذیه ضعیف

اولین مسئله ای که برای این بچه‌ها به وجود می‌آید سو تغذیه است که حتی در بزرگسالی نیز مشکل ساز می شود. همچنین در این فضا دندان‌های شیری با تاخیر بیرون می آید که هم کودک و هم والدین را آزار می دهد. در صورتی که نوزاد به اندازه کافی ویتامین‌هایی نظیر D، C، E و کلسیم و فسفر را دریافت نکند، احتمالاً دچار دیر درآمدن دندان خواهد شد. در واقع باید کودکان به اندازه کافی از شیر مادر تغذیه کنند و ویتامین‌های مورد نیاز را دریافت کنند.

برای این کار بهترین راه تغذیه درست مادر است. از آنجایی که غذای نوزاد در ۶ ماه اول عمدتاً از شیر مادر است، مادر باید به تغذیه خود اهمیت بدهد. هر چقدر شیر مادر غنی تر باشد کودک نیز شرایط بهتری را تجربه خواهد کرد.

دیر درآمدن دندان شیری به دلیل تغذیه نامناسب

کم کاری تیروئید

یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند سبب تأخیر در رویش و حتی عدم تشکیل دندان‌های شیری شود، کم کاری غده تیروئید است. در نوزادانی که با چنین عارضه‌ای مواجه باشند، سایر موارد همانند صحبت کردن و راه رفتن نیز علاوه بر دندان درآوردن دچار تأخیر خواهد شد.

جالب است بدانید علاوه بر موارد بالا، معمولاً دخترها زودتر از پسرها دندان درمی‌آورند. همچنین کودکانی که مقاومت بدنی بیشتر و رشد کمتری دارند، دیرتر دندان در می‌آورند.

ازدحام دندان‌های شیری

یکی از عللی که سبب تأخیر در رویش دندان‌های شیری شده و نیاز به مداخله دندانپزشک دارد، ازدحام دندان‌های شیری در داخل فک است؛ این مسئله سبب می‌شود که دندان‌های شیری با هم برخورد کرده و نتواند به درستی از داخل لثه بیرون بزند. در چنین مواردی نیاز به مداخله فیزیکی و بیرون آوردن دندان‌های شیری توسط دندانپزشک متخصص اطفال خواهد بود.

نقل قول دکتر اباذریان درباره دیر درآمدن دندان های شیری
نقل قول دکتر اباذریان درباره دیر درآمدن دندان های شیری

توصیه‌هایی برای آرام کردن درد لثه‌های کودکان

کودکان معمولاً از چند روز قبل از بیرون زدن دندان از خط لثه دچار مقداری ناراحتی می‌شوند که البته شدت آن در میان تمام کودکان یکسان نیست. برخی نوزادان هنگام حرکت دندان در بافت‌های عمقی لثه بیشتر با علائم آزاردهنده مواجه می‌شوند. درآمدن دندان آسیا به دلیل شکل خاص آن از رویش بقیه دندان‌ها ناراحت کننده‌ها است. توصیه‌های زیر به آرام‌تر کردن کودک و تسکین علائم دندان درآوردن کمک می‌کند:

  • ماساژ لثه‌های کودک

با انگشت تمیز یا پارچه مرطوب لثه‌های کودک را ماساژ دهید. سرما و فشار ناراحتی را تسکین می‌دهد.

  • تمیز کردن دندان‌ها و مراقبت از دهان

به محض مشاهده مرواریدهای کوچک در دهان فرزندتان مراقبت از آنها را شروع کنید. دندان‌ها را حداقل روزی یک بار تمیز کنید. شب‌ها قبل از خواب زمان مناسبی است که مسواک زدن را به یک عادت منظم تبدیل کنید. دندان‌های کودک را با یک مسواک نرم تمیز کنید.

  • کنترل درد دندان دراوردن

به هیچ وجه هیچ دارویی را بدون تجویز دندانپزشک متخصص به کودک ندهید.

ماساژ لثه کودک برای در آمدن دندان شیری
ماساژ لثه نوزاد زمان در آمدن دندان
  • حلقه دندان‌گیر در اختیار کودک قرار بدهید

کودک با استفاده از حلقه دندان‌گیر ساخته شده از لاستیک سفت می‌تواند به لثه‌ها فشار وارد کند. حلقه‌های مملو از مایع توصیه نمی‌شود، چون ممکن است با وارد شدن فشار ناشی از جویدن حلقه بشکند و به کودک آسیب بزند. حلقه دندان‌گیر را منجمد نکنید، چون سرمای بیش از حد بیش از آن که لثه را التیام دهد به آن آسیب می‌زند

  • از مصرف آب‌میوه‌ها و نوشیدنی‌های قندی خودداری کنید

مصرف نوشیدنی‌های قندی فرزندتان را کاهش دهید. اجازه ندهید کودک با شیشه شیر پر شده با هر مایعی به جز آب به تختخواب برود. قندهای طبیعی موجود در آب میوه، شیر خشک یا شیر مادر خطر جدی پوسیدگی دندان را به دنبال دارد، به ویژه اگر این مایعات در دهان جمع شود و تمام شب روی دندان‌ها باقی بماند. کم خونی فقر آهن نیز یکی از علل کرم خوردگی‌های دوران خردسالی است.


تأثیر مکیدن انگشت و پستانک بر روی دندان کودک

مکیدن انگشت شست کودک تا زمان درآمدن دندان دائمی چندان نگران کننده نیست. عادت‌ مکیدن پستانک و انگشت شست معمولاً زمانی دردسرساز می‌شود که مدتی طولانی ادامه داشته باشد. اکثر کودکان این عادت‌ها را خود به ‌خود ترک می‌کنند، اما اگر کودک عادت مکیدن انگشت شست یا دیگر انگشتان را پس از سه سالگی کنار نگذارد، دندانپزشک اطفال استفاده از وسایل دهانی مخصوص را پیشنهاد می‌دهد تا به مرور بتواند این عادت را کنار بگذارد.

در صورت ادامه داشتن مکیدن انگشت و یا پستانک، مشکلاتی از قبیل اختلال فک، باریک شدن کام (سقف دهان)، اپن بایت، جلو آمدن دندان‌های جلویی فک بالا و حتی پوسیدگی دندان را به دنبال دارد.

دندان شیری و مکیدن انگشست

دندان شیری و پوسیدگی

آیا دندان‌های شیری دچار پوسیدگی می‌شود؟

دندان‌های شیری تنها به فاصله چند ماه از رویش ممکن است دچار پوسیدگی شود. چنانچه نوزاد با مکیدن شیشه شیر حاوی شیر، آب میوه یا چای به خواب رود، کرم خوردگی زودهنگام دندان‌ها، موسوم به پوسیدگی دندان با شیشه شیر رخ می‌دهد، البته ترکیب این عادت مضر با دیگر عامل‌های پوسیدگی‌زا، از قبیل باکتری‌های پوسیدگی‌زا، جریان آب دهان و محیط اسیدی است که به دندان‌ها آسیب می‌زند.
ابتدا لکه‌های سفید رنگ بر روی دندان‌های جلویی ایجاد می‌شود که نباید با لکه‌های مربوط به مواد غذایی اشتباه گرفته شود. شیر خوردن شبانه از سینه مادر نیز در درازمدت نیز همین اثر را به جا می‌گذارد.

چرا باید نگران پوسیدگی دندان شیری کودکان باشیم، وقتی در نهایت می‌افتند

دندان‌های شیری نخستین مجموعه دندان‌های انسان است که اهمیت بسیاری نیز دارد. دندان‌های شیری محکم و سالم این امکان را برای کودک فراهم می‌آورد تا غذا را به راحتی بجود، به وضوح صحبت کند و سالم و زیباتر به نظر برسد. همچنین اگر شکستگی و آسیب‌دیدگی دندان‌های شیری به موقع درمان نشود، سلامت عمومی کودک نیز به خطر می‌افتد. به علاوه دندان‌های شیری فضا را برای دندان‌های دائمی حفظ می‌کند تا آنها در زمان مناسب در محل صحیح دربیایند. در واقع جوانه دندان‌های دائمی از همان بدو تولد دقیقاً زیر دندان‌های شیری قرار دارد. پوسیدگی شدید دندان‌های شیری گسترش می‌یابد و کمکی به رشد مناسب دندان‌های دائمی نمی‌کند.

دندانپزشکان کلینیک تخصصی دندانپزشکی سیمادنت اقدامات لازم را برای پیشگیری از پوسیدگی دندان انجام می‌دهند و مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان را در مراحل اولیه تشخیص می‌دهند. حتی اگر درمان خاصی هم لازم نباشد، صرف این که کودک عادت کند دهانش را بدون ترس و در آرامش برای معاینه باز کند، کمک بزرگی برای درمان‌های آتی به شمار می‌آید.

مراقبت از دندان‌های کودک

لازم است پس از رویش اولین دندان کودک، وی را برای معاینه نزد دندانپزشک ببرید. اولین ویزیت دندانپزشکی کودک نباید بیش از تولد یک سالگی به تعویق بیفتد.
• در اولین روزهای پس از تولد، تمیز کردن دهان کودک را آغاز کنید. برای این کار، با گاز استریل و یا پارچه تمیز مرطوب، لثه‌های کودک را تمیز کنید. وقتی دندان کودک رویش پیدا کرد و دردهانش ظاهر شد، امکان شروع پوسیدگی وجود دارد. 4 دندان جلویی کودک معمولاً حدود 6 ماهگی رویش پیدا می‌کند. با این حال رویش اولین دندان‌ها در بعضی از کودکان تا 14-12 ماهگی به تعویق می‌افتد.

  مراقبت از دندان‌های کودک

• برای کودکان زیر 3 سال به محض آنکه دندان‌های کودک در دهان ظاهر شد، لازم است که مراقبت‌کننده‌های کودکان، با خمیر دندان فلوراید دار، دندان‌های کودکان را دو بار در روز (صبح و شب هنگام) و یا طبق نظر پزشک یا دندانپزشک مسواک بزنند. توجه داشته باشید که میزان خمیر دندان به اندازه یک دانه برنج باشد. به مسواک زدن کودک نظارت داشته باشید و مطمئن شویدکه میزان مناسبی از خمیر دندان را مصرف می‌کند.
• برای کودکان 6-3 سال، میزان خمیردندان فلورایددار در هر بار استفاده باید به اندازه دانه نخود باشد. روزانه دو بار (صبح و شب هنگام) و یا طبق نظر پزشک یا دندانپزشک، دندان‌های کودک را مسواک بزنید. به مسواک زدن کودک نظارت داشته باشید و مطمئن شوید که میزان مناسبی از خمیر دندان را مصرف می‌کند.

دکتر نیوشا اباذریان

دکتر اباذریان متخصص دندانپزشکی یا پدودنتیست (pedodontist) یا پدیاتریک دنتیست (pediatric dentist) تمام آنچه مربوط به سلامت دهان و دندان کودک است را مدیریت می‌کند. دکتر نیوشا اباذریان دارای دانشنامه دندانپزشکی کودکان از دانشگاه علوم پزشکی تهران و فارغ التحصیل دندانپزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هستند.


تا چه زمانی دیر درآمدن دندان شیری طبیعی است؟

سرعت در آمدن دندان‌های شیری در نوزادن متفاوت است. این مسئله به موارد متفاوتی از جمله ژنتیک، تغذیه و حتی گاهاً جنسیت کودک بستگی دارد. با این وجود اگر تا 13 ماهگی هنوز دندان شیری کودک رشد نکرده باشد توصیه می‌شود حتماً به دندانپزشک اطفال مراجعه شود تا علت و درمان مشخص شود.

آیا دندان‌های شیری کودک را هم باید تمیز کرد؟

مسواک زدن باعث از بین رفتن پلاک‌های باکتریایی (عامل پوسیدگی) از روی دندان‌ها می‌شود. بهتر است روزانه حداقل یک بار مخصوصاً قبل از خواب با مشورت دندانپزشک اطفال، با مسواک مخصوص کودکان، دندان‌های شیری کودک را به آرامی تمیز کرد.

آیا ممکن است دندان‌های شیری اصلا تشکیل نشده باشد؟

دندان‌های شیری در دوران بارداری در فک جنین تشکیل می‌شوند. بنابراین در صورتی که در زمان تشکیل این دندان‌ها مادر دچار بیماری یا مشکلی شود ممکن است بر روی تشکیل این دندان‌ها تاثیر گذاشته و یک یا چند دندان شیری اصلا در فک جنین به وجود نیاید.


مشاوره حضوری برای معاینه دندان‌های شیری در شمال تهران

اگر ساکن مناطقی همانند نیاوران، اقدسیه، زعفرانیه، جردن، شریعتی، میرداماد، پاسداران و سایر محله‌های این مناطق هستید و قصد مراجعه به یک مرکز تخصصی دندانپزشکی برای مشاوره با دندانپزشک اطفال و معاینه دندان‌های شیری کودکتان در شمال تهران را دارید، می‌توانید به مطب شریعتی سیمادنت مراجعه نمایید.

آدرس: تهران، شریعتی، بین میرداماد و ظفر، خیابان منظرنژاد، ساختمان پزشکان منظرنژاد، طبقه 3، واحد 11

"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد

Hidden
Hidden
مراجعه به کدام کلینیک برای شما مناسب تر است :
Hidden
Hidden
آیا شما بیمار جدید هستید :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden

کلینیک شریعتی سیمادنت

مشاوره حضوری برای معاینه دندان‌های شیری در غرب تهران

علاوه بر مناطق شمالی تهران، سیمادنت در غرب تهران نیز شعبه‌ای دیگر دارد و در نتیجه اگر ساکن مناطقی همانند صادقیه، ستارخان، مرزداران،جنت آباد، سعادت آباد یا حتی کرج هستید قصد مراجعه به یک مرکز تخصصی دندانپزشکی برای انجام مشاوره با دندانپزشک متخصص اطفال و معاینه دندان‌های شیری کودکتان در اطراف منزل خود را دارید، می‌توانید به مطب ستارخان سیمادنت مراجعه نمایید.

آدرس: تهران، خیابان ستارخان، بین خیابان شادمهر و بهبودی، ساختمان پزشکان ستارخان، طبقه ۵

"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد

Hidden
Hidden
مراجعه به کدام کلینیک برای شما مناسب تر است :
Hidden
Hidden
آیا شما بیمار جدید هستید :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden
بهترین زمان جهت تعیین وقت مراجعه برای شما چه زمانی از روز است :
Hidden

کلینیک سیمادنت ستارخان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سیما دنت
مشاوره آنلاین
سیمادنت
تماس با ما
سیمادنت
تماس با ما
سیمادنت
دریافت نوبت