دندانپزشکی با لیزر: کاربرد انواع لیزر دیود و هلیوم نئون…

فهرست مطالب

• مزایای دندانپزشکی با لیزر
• کاربردهای لیزر در دندانپزشکی

متخصصین دندانپزشکی و ارتودنسی با بهره‌گیری از تکنولوژی لیزر به بیماران کمک می‌کنند تا تجربه بهتری از دندانپزشکی داشته باشند. اگر چه سال‌ها است که از لیزر استفاده می‌شود، اما فقط چند سالی است که پیشرفت‌های قابل توجهی در زمینه این تکنولوژی به دست آمده و از کاربردهای جدید آن پرده برداشته شده است. استفاده از لیزر در عرصه‌های مختلف از جمله دندانپزشکی رو به فزونی است، دندانپزشکی با لیزر انقلابی را در درمان دندانپزشکی ایجاد کرده است و موفق شده است با ارائه درمانی موثر و کاملاً بدون درد رضایت بیماران و دندانپزشکان را جلب کند. دندانپزشکان با به کارگیری لیزر می‌توانند عارضه‌های گوناگون را با دقت بالاتر و سرعت بیشتر درمان کنند.

مزایای دندانپزشکی با لیزر

مزایای استفاده از لیزر در درمان ناراحتی‌های دهان و دندان به شرح زیر است:

دقت

لیزر در مقایسه با تجهیزات دیگر دقت و صحت بالاتری را در درمان ناراحتی‌های دهان و دندان به دست می‌دهد. انجام لیزر درمانی توسط دندانپزشک مجرب و متعهد موفقیت درمان را تضمین می‌کند و لبخندی زیبا و درخشان را خلق می‌کند.

کارایی

از آنجایی که لیزرهای دندانپزشکی بسیار دقیق است، متخصصین ما می‌توانند کار بیشتری را در زمان کمتر انجام دهند. سفید کردن دندان و اصلاح طرح لبخند با استفاده از لیزر سریع‌تر انجام می‌شود.

راحتی

لیزر نسبت به دیگر وسایل فشار و حرارت کمتری را وارد می‌کند. بیماران تحت این درمان حساسیت و ناراحتی کمتری را حس می‌کنند. به علاوه با استفاده از لیزر اکثر درمان‌های دندانپزشکی دیگر نیازی به بی‌حسی ندارند.

دوران بهبود سریع‌تر

دوران بهبود پس از درمان‌های دندانپزشکی با لیزر سریع‌تر از دیگر روش‌ها است. بیمار سریع‌تر بهبود می‌یابد و ظرف مدت کوتاه‌تری بهتر می‌شود.

کاربردهای لیزر در دندانپزشکی

جراحی بافت سخت و نرم، جرم گیری، آماده کردن مینا و عاج دندان برای درمان پوسیدگی و سوراخ شدن دندان، تشخیص پوسیدگی، تمیز کردن کانال ریشه در عصب‌کشی، لایه برداری (اچینگ)، تغییر ساختار کریستالی مینای دندان به منظور پیشگیری از پوسیدگی، سفید کردن دندان، درمان پریودنتال و درمان پری ایمپلنتایتیس از کاربردهای لیزر در دندانپزشکی محسوب می‌شود.

کاربردهای لیزر برای بافت سخت

تشخیص پوسیدگی

 همان پوسیدگی قبلی با استفاده از DIAGNOdent تشخیص داده می‌شود. حفره پوسیدگی دندان را می‌توان در مراحل اولیه پوسیدگی درمان کرد. دندانپزشکان با تعیین دقیق کرم خوردگی می‌توانند دندان را سریع‌تر و با صرف هزینه کمتر ترمیم کنند:

• لیزر فلورسانس (LF): این نوع لیزر سرعت و دقت تعیین پوسیدگی را افزایش داده است. لیزر فلورسانس به عنوان مکمل برای مشخص کردن پوسیدگی‌های اکلوزال دندان‌های شیری و دائمی به کار برده می‌شود و به دلیل قابلیت اطمینان، پیش‌بینی‌پذیری و قابلیت ترمیم خطاهای تشخیصی کاهش می‌یابد.
• لیزر آرگون: لیزر آرگون لیزر تشخیصی دیگری است که تعیین پوسیدگی‌ها به ویژه در سطوح اکلوزال و اینترپروکسیمال را با برخورداری از ویژگی فلورسانس ممکن می‌کند. لیزر آرگون در تعیین کمّی از بین رفتن مواد معدنی دندان‌های شیری بهتر از دندان‌های دائمی عمل می‌کند. دندانپزشکان با استفاده از QLF پوسیدگی‌های زیر فیشور سیلانت را بهتر در معاینات دوره‌ای تشخیص می‌دهند.

پیشگیری از پوسیدگی

مقاومت سطح دندان در برابر نفوذ عامل‌های ایجاد کننده پوسیدگی نقش مهمی در سلامت دندان و پیشگیری از پوسیدگی دارد. لیزرهای CO2 و اربیوم مقاومت دندان‌های دائمی تازه درآمده‌ی کودکان و نوجوانان را در برابر فرسایش اسیدی افزایش می‌دهند.

ترمیم، فیشور سیلانت

دندانپزشکان سطح دندان را پیش از فیشور سیلانت (شیاربندی دندان‌ها) با لیزر آماده می‌کنند. لیزر برای آماده سازی مینای دندان، جرم‌گیری و ضدعفونی کردن شیارها و حفره‌های (پیت و فیشور) دندان نیز به کار برده می‌شود. برای مثال دندانپزشک لیزر اربیوم را برای فیشورتومی و رفع پوسیدگی به کار می‌برد تا مطمئن شود که اثری از کرم‌خوردگی در شیارها و حفره‌های دندان وجود ندارد.

درمان ریشه و عصب‌کشی

تکنولوژی لیزر در پالپوتومی، پالپکتومی و بستن پالپ (مغز) دندان به عنوان جایگزینی برای فرموکرزول به کار برده می‌شود. از فرموکرزول برای پالپوتومی دندان‌های شیری استفاده می‌شود و دارای ویژگی‌های موتاژنیک (اثر جهش‌زادی) و کارسینوژنیک (سرطان زایی) است. کارآمدی تکنولوژی لیزر در تمیز کردن و شکل دادن سیستم روت کانال (عصب‌کشی) نیز به اثبات رشیده است. برای مثال لیزر Er,Cr:YSGG از سودمندی شکل‌دهی و جرم‌گیری کننده مشابه با وسایل چرخشی برخوردار است و البته که کارآمدی آن بیشتر است.

کاربردهای لیزر برای بافت نرم

لیزر درمان ایمن بیماری‌های لثه کودکان را ممکن می‌کند، بدون این که واکنشی آلرژیک یا مقاومت باکتریایی ایجاد کند. تمام طول موج‌های لیزر در جینجیوکتومی، جینجیووپلاستی و اپرکولکتومی به کار برده می‌شود، بدون آن که نیازی به بی‌حسی باشد یا بیمار دچار خونریزی شود. تسریع رویش دندان، از بین بردن ضایعه‌های لثوی غیرطبیعی نشات گرفته از حرکت‌های نامناسب دندان، درمان هیپرپلازی لثه القا شده با دارو و عمل‌های زیبایی مختلف نیز از دیگر کاربردهای لیزر محسوب می‌شود.

فرنکتومی

لیزر Er:YAG برای فرنکتومی (جراحی فرنوم) نوزادانی استفاده می‌شود که فرنوم (بند) ماگزیلاری کشیده شده دارند. این نوع لیزر برای جراحی فرنوم بالا و پایین نوزادان نیز کاربرد دارد.

میکرو جراحی لثه (جراحی میکروجینجیوال)

• میکروجراحی لثه با لیزر برای درمان آسیب‌های تروماتیک دندان‌های نهفته یا درنیامده انجام می‌شود. لیزر اربیوم بخشی از لثه را برمی‌دارد که ضایعه پوسیده طوق دندان را پوشانده است.
• درمان با لیزر با شدت پایین (LLLT) حرکت دندان‌ها را در درمان ارتودنسی تسریع می‌کند. به همین جهت استفاده از لیزر می تواند نتایج بهتری از درمان را برای متخصص ارتودنسی و بیمار حاصل کند
• لیزر و نور دیود (LED) برای کوتاه کردن دوره بیماری و تسریع التیام کودکانی به کار برده می‌شود که دچار ضایعه‌های تبخال و استومایتت (ورم مخاط دهان و لثه) هرپسی اولیه هستند.

 تروماتولوژی و آزمایش زنده بودن پالپ

وارد شدن ضربه یا آسیب به دندان نتایج بلندمدت و کوتاه‌مدت را تشدید می‌کند و باعث از بین رفتن و مرگ پالپ می‌شود. فلومتری داپلر لیزر (LDF) جریان خون را در پالپ (PBF) نشان می‌دهد و زنده بودن پالپ را تعیین می‌کند. این روش دقیق، غیرتهاجمی، ترمیمی، مطمئن و بدون درد است و کودکان آن را به خوبی تحمل می‌کنند. به علاوه LDF برای نظارت بر دندان‌های لق و واسکولاریزاسیون مجدد نیز سودمند است.

 کاربردهای لیزر برای دندان‌های آسیب‌دیده

از دیگر کاربردهای لیزر برای دندان‌های آسیب‌دیده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آماده‌سازی لبه شکسته دندان پیش از ترمیم، نشان دادن انعقاد پالپ، پالپوتومی و پالپکتومی ( با لیزر اربیوم)
• در صورت شکستن دندان یا باز بودن مجاری عاج دندان می‌توان از لیزر برای بستن و مهرو موم کردن توبول‌ها یا لوله‌های عاج استفاده کرد. به این ترتیب نفوذپذیری لوله‌ها یا مجاری عاج و به تبع آن حساس شدن دندان‌ها کاهش می‌یابد.
• آسیب دیدن بافت نرم، زخم‌های صورت و ورم را می‌توان با بهره‌گیری از لیزر دیود درمان کرد. این روش برای ناحیه‌های با آسیب‌دیدگی شدید کاربرد دارد تا ناراحتی پس از آسیب را کاهش دهد.

ضدعفونی کردن و آلودگی‌زدایی

تکنولوژی لیزر اثرهای ضدمیکروبی سودمندی دارد و برای تخلیه و ضدعفونی کردن روت کانال دندان‌های شیری به کار برده می‌شود که به دلیل آناتومی پیچیده اپکس دندان و لزوم آلودگی زدایی حفره لثه پس از لق شدن و افتادن دندان نیاز به دقت بالا دارد.

اثرهای ضددرد، تسکین درد و ناراحتی

لیزر آستانه درد بیمار را افزایش و ضرورت بی‌حس کردن را کاهش می‌دهد.

• با استفاده از لیزر نزدیک مادون قرمز در حالت غیرمتمرکز اثر بی‌حسی مورد نظر به دست می‌آید. این بی‌حسی با هیپرپولاریزه کردن غشاء فیبرهای عصبی بر روی پالپ دندان اثر می‌کند و 15 دقیقه دوام دارد.
• لیزر دی اکسید کربن به طور موضعی برای تسکین درد ناشی از تحمل نیروهای ارتودنسی به کار برده می‌شود و لیزر با شدت پایین حرکت کردن دندان‌ها را شتاب می‌بخشد، بدون این که هیچ گونه عوارض قابل توجهی را در پی داشته باشد.
• لیزر دیود LED: تابش لیزر اطراف ناحیه ارتودنسی یا مفصل فکی گیجگاهی درد را با موفقیت تسکین می‌دهد.
• تابش لیزر LLLT بر گره‌های لنفاوی: لیزر با شدت پایین (LLLT) در زمان رویش دندان‌های شیری یا دائمی به کار برده می‌شود و تابش لیزر بر روی بخش بیرون از لثه دندان شیری درد را تا حد قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد.