
نقش موسین های بزاق در پیشگیری از پوسیدگی دندان

طبق مطالعه ای که اخیراً صورت گرفته است، موکوس ( یعنی 0/5 % بزاق دهان که شامل آب نمیشود) حاوی موسین ها و ترکیبات دیگری است که دندان ها را در برابر اثرات سوء میکروب پوسیدگی زای دندانی یعنی استرپتوکوک موتانس محافظ میکنند.
فرانکل میگوید بر طبق پژوهش آنان و یافته های حاصل از آن، تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن کارایی بیشتری نسبت به فلوراید تراپی و فیشور سیلانت در پروسه پیشگیری از پوسیدگی دندانی دارد. به بیان دیگر برای پیشگیری از پوسیدگی بجای کاربرد مواد دندانی بهتر است سیستم طبیعی دفاعی بدن را تقویت سازیم.
محققین دریافتند که موسین های بزاق در تعداد استرپتوکوک های موتانس تغییری نمیدهند و سبب از بین رفتن آنها نیز نمی شوند درعوض سبب می شوند که این میکروب های پوسیدگی زا در محیط مایع دهان بصورت معلق باقی بمانند که در نتیجه آن چسبندگی آنها به دندان و تولید بیوفیلم روی آن کاهش می یابد. فرانکل میگوید: این خاصیت موسین های بزاق درمورد استرپتوکوک موتانس بسیار قابل ملاحظه است. چون این میکروب پوسیدگی زا زمانی قادر است پوسیدگی دندانی ایجاد کند که یا به دندان بچسبد ویا جزو بیو فیلم روی سطح دندان قرار بگیرد.
بیوفیلم، تجمع متراکمی از میکروب هاست که بوسیله ترشح پلیمرهای چسبنده میتوانند روی سطوح و پیرامون دیگر میکروب ها رشد کنند.
فرانکل توضیح میدهد که زمانی می توان از فلور میکروبی دهان – که متشکل از میکروب های بی آزار در دهان است- محافظت نمود که هیچ کدام از میکروب های موجود در این فلور میکروبی نابود نشوند. این محقق میافزاید: شرایط ایده آل این است که به طریقی ویرولانس یا خاصیت بیماری زایی این میکروبها کاهش یابد.
موسین های بزاق مانع از آن می شوند که میکروب های بیمار زا، بیوفیلم تولید کنند.
استرپتوكوك موتانس (یعنی همان میکروبی که سبب پوسیدگی دندان می شود) در ابتدا با ترشح پلیمرهای چسبنده، تولید بیو فیلم میکند . واز این طریق به دندان می چسبند. سپس این بیوفیلم نقش حفاظتی برای موتانس پیدا میکند و سبب می شود که این میکروب رشد کند. اسیدهای ارگانیک که در اثر متابولیسم موتانس تولید می شوند، سبب پوسیدگی دندان می شوند.
فرانکل می گوید: در این مطالعه ، نقش موسین MUC58 بزاق در پروسه چسبندگی موتانس به دندان و تولید بیوفیلم مورد توجه قرار گرفت. چسبندگی به دندان و تولید بیو فیلم دو مرحله کلیدی در پروسه ایجاد پوسیدگی دندانی هستند.
سابق بر این مطالعه ای صورت گرفته بود که بر اساس یافته های آن موسین های گاستریک در خوک توانایی محافظت در برابر پاتوژن های ریه داشتند. محققین می خواستند بدانند آیا موسین های بزاق هم می توانند نقش محافظتی ایفا کنند یا نه .
فرانکل می گوید بیماریهایی چون فیبروز سیستیک ، کولیت اولسراتیو ( کولیت زخمی شونده) و آسم ، همه با اختلال تولید موسین مرتبط هستند.
فرانکل خاطر نشان می کند که : شواهد زیادی در دست است که نشان می دهد. موسین ها تنها جزو ساختاری موکوس نیستند تا فقط بتوان نقش محافظت فیزیکی را برایشان قائل شد. بلکه نقش کلیدی در محافظت میزبان در برابر پاتوژن ها دارند و محیط میکروبی سالمی را فراهم می آورند.
پروفسور ریبک می گوید مطالعه اخیر اهمیت بسزایی دارد چرا که نقطه نظر دانشمندان در مورد تاثیر متقابل میزبان-میکروب را دستخوش دگرگونی کرده است.
بر اساس این مطالعه پارادایم یا چهارچوب فکری در مورد موسین ها در حال تغییر است:
از نقش ابتدایی که برای موسین ها در کتاب های مرجع در نظر گرفته می شد به سمت درک این نکته که موسین ها مواد بیو اکتیو پیچیده و پیشرفته ای هستند که قادرند رفتار میکروبی را به نحو ماهرانه ای دستکاری کند.